Wszystkie newsy

Poprzez badania nad szczątkami prehistorycznych zwierząt naukowcy odkrywają tajemnice dawnych wirusów. Te zaś mogą wciąż zagrażać ludzkości, zwłaszcza że wraz z topnieniem lodowców do środowiska może uwolnić się wiele z nich. Niedawno zespół naukowców w rdzeniach lodowych pobranych z lodowca na Wyżynie Tybetańskiej odkrył 28 starożytnych, nieznanych dotychczas nauce wirusów. – Badania wymarłych organizmów mogą dać wskazówki, jak wykorzystać pewne mechanizmy w przyszłości, np. w medycynie – mówi dr hab. Tomasz Szczygielski z Instytutu Paleobiologii Polskiej Akademii Nauk. Naukowcy do badań nad pradawnymi chorobami coraz częściej wykorzystują nowe technologie, takie jak obrazowanie 3D czy sztuczna inteligencja.

Oświetlenie uliczne inteligentnych miast dostosowuje się do warunków panujących na drogach na podstawie sztucznej inteligencji. W części europejskich miast może być np. automatycznie przyciemniane. Jeśli czujniki wykryją pieszych, rowerzystów lub samochody, intensywność oświetlenia jest zwiększana i dostosowywana do określonego odcinka ulicy. Polska firma projektuje oświetlenie drogowe z wykorzystaniem własnych algorytmów sztucznej inteligencji. Zastąpienie tradycyjnej metody projektowania rewolucyjnym oprogramowaniem nie tylko skraca jego czas do kilku minut, lecz także przynosi oszczędności w zużyciu energii, które w skali całego miasta mogą być gigantyczne.

Polityka energetyczna Polski do 2040 roku nie pozwoli zrealizować europejskich celów klimatycznych – twierdzą eksperci Koalicji Klimatycznej. Ich zdaniem priorytetami powinny być przyspieszenie decentralizacji i cyfryzacji umów na dostarczanie energii oraz poprawa efektywności energetycznej polskiej gospodarki. Tymczasem w polityce energetycznej rządu eksperci zauważają niechęć do odejścia od węgla i gazu na rzecz OZE. Błędem ma być również dążenie do uruchomienia elektrowni jądrowej, ponieważ wpłynie to na wzrost cen energii elektrycznej.

Kolejny przełom na Marsie. Po pierwszym w historii locie dronem na planecie innej niż Ziemia tym razem NASA z sukcesem wyprodukowała na Czerwonej Planecie tlen. To tylko eksperyment, ale jego znaczenie jest ogromne. Urządzenie MOXIE przekształciło marsjańskie powietrze w tlen poprzez oddzielenie atomów tlenu od dwutlenku węgla. Choć podczas pierwszej operacji udało się wyprodukować ledwie ok. 5 g tlenu, co odpowiada około 10 min bezproblemowego oddychania dla astronauty, to wyczyn potwierdza, że na Czerwonej Planecie można wytworzyć powietrze do oddychania. Kolejne misje na Marsa i dalsza eksploracja kosmosu staną się w ten sposób o wiele prostsze.

Sztuczna inteligencja rewolucjonizuje rozgrywki sportowe. Inteligentne kamery automatyzują rejestrację i transmisję obrazu, a SI potrafi zlokalizować np. piłkę i podążać kamerą w ślad za nią. Takie rozwiązanie sprawia, że ​​wiele zawodów, które wcześniej nie były transmitowane, szczególnie w piłce nożnej, teraz można oglądać. Najwięksi nadawcy transmitują nawet kilkaset tysięcy spotkań rocznie. W Polsce sztuczna inteligencja też rozpoczęła już transmisje piłki nożnej – dzięki niej obejrzeć można wszystkie mecze piłkarskiej eWinner 2. Ligi.

Rozwój komputerów kwantowych i inżynierii neuromorficznej może doprowadzić do powstania robotów wyposażonych w ludzkie emocje. Trwają już prace nad tzw. ogólną sztuczną inteligencją, która może osiągnąć zdolności abstrakcyjnego myślenia na ludzkim poziomie. Neurolodzy z Uniwersytetu Kolorado już stworzyli sieć neuronową, która przewiduje odczucia towarzyszące ludziom przeglądającym zdjęcia lub filmy. – Rozwój technologii może spowodować to, że wymknie się ona w pewien sposób spod kontroli – wskazuje Paweł Zarzycki ze SmartLife Robotics.

Wysoka skuteczność, duże bezpieczeństwo stosowania i łatwa skalowalność produkcji to zdaniem ekspertów największe zalety szczepionek mRNA przeciw koronawirusowi. Ich zastosowanie nie ograniczy się jednak tylko do SARS-CoV-2. Jeszcze w tym roku Moderna rozpocznie badania kliniczne nad dwoma preparatami przeciw wirusowi HIV, a w przyszłości proces opracowywania tego preparatu posłuży do wynalezienia szczepionek przeciwnowotworowych. Te najprawdopodobniej pojawią się w laboratoriach w ciągu dwóch najbliższych lat.

Już nie tylko zamówienie dowodu osobistego czy aktu cywilnego, lecz także wniosek o przyłącze kanalizacyjne czy zgodę na zajęcie pasa drogowego można załatwić elektronicznie, bez konieczności wizyty w urzędach. Podstawowy pakiet dostępności elektronicznej zapewnia portal rządowy, ale wiele gmin, głównie z uwagi na pandemię, decyduje się wdrażać rozwiązania e-urzędowe na własną rękę. Mieszkańcy są zainteresowani korzystaniem z takiej drogi załatwiania formalności, o czym może świadczyć chociażby to, że połowa istniejących Profili Zaufanych została założona tylko w ubiegłym roku.

Dron NASA Ingenuity stał się pierwszym urządzeniem w historii, które wykonało napędzany, kontrolowany lot na innej planecie. To historyczne wydarzenie i dowód na to, że kontrolowany lot na innej planecie jest możliwy, chociaż powietrze na Marsie nie sprzyja lotom. Dzięki możliwości patrzenia z góry misja może przynieść rewolucyjne rezultaty. – Łazik marsjański jest w stanie pokonać stosunkowo małą odległość. Kiedy towarzyszy mu helikopter, który może bardzo szybko pokonać duże odległości, możemy zbadać dużo większą powierzchnię i zidentyfikować interesujące cele – tłumaczy Paweł Kicman, inżynier systemów AOCS w Centrum Badań Kosmicznych.

Pandemia przyspieszyła rozwój systemów smart city w polskich miastach. Już teraz w najważniejszych globalnych zestawieniach można znaleźć polskie metropolie. Smart city to nie tylko technologie, które pomagają zarządzać ruchem, czy systemy lokalizujące pojazdy transportu publicznego. Nie brakuje też inwestycji w zieloną energię. Jednocześnie coraz większy wpływ na zmiany mają mieszkańcy. Problemem jest jednak brak długofalowych wizji i brak współpracy między inteligentnymi systemami różnych miast.

Pradawne wirusy mogą zagrażać ludzkości. Naukowcy są w stanie ożywić drobnoustroje sprzed dziesiątków tysięcy lat. Topienie się wiecznej zmarzliny w wyniku postępujących zmian klimatycznych może uwalniać długo ukryte choroby i wirusy do środowiska, zagrażając zdrowiu zarówno ludzi, jak i zwierząt. Naukowcy byli w stanie ożywić drobnoustroje sprzed dziesiątków tysięcy lat. Najnowsze badania DNA potwierdzają, że starożytny koronawirus lub blisko spokrewniony patogen wywołał epidemię na terenie Azji około 25 tys. lat temu.

Dzięki urządzeniu OCS Lung płuca pobrane od dawcy można przechowywać do 12 godzin w warunkach zbliżonych do tych, jakie panują w ciele żyjącego człowieka. Standardowo narząd poza organizmem może wytrzymać w warunkach hipotermii maksymalnie do czterech godzin. Przeszczep jest jedyną drogą ratunku dla pacjentów, którzy w wyniku choroby COVID-19 doznali nieodwracalnego uszkodzenia płuc. W szpitalu w Zabrzu udało się w ten sposób ocalić życie sześciu osób.

Pandemia stała się katalizatorem zmian w bankowości. Przyspieszyła procesy wykorzystywania nowych technologii zapoczątkowane już wcześniej, zwiększając ich świadomość w coraz szerszej grupie użytkowników. Zmiany przyspieszyło też wejście w życie dyrektywy PSD2 – to dzięki niej poprzez jedno konto można mieć wgląd we wszystkie prowadzone rachunki. Dodatkowo coraz łatwiej jest założyć konto zdalnie. Pomagają w tym narzędzia, które pozwalają na cyfrowe potwierdzenie tożsamości.

Według raportu Połączonej Komisji do spraw Badań przy Komisji Europejskiej energetyka atomowa może pomóc w dążeniu do neutralności klimatycznej Europy do 2050 roku. Z drugiej strony Niemcy domagają się denuklearyzacji kontynentu. Program polskiej energetyki jądrowej zakłada z kolei, że do 2033 roku uruchomiony zostanie pierwszy reaktor jądrowy, a do 2043 roku działać będzie już sześć w dwóch elektrowniach. – Chociaż same elektrownie w zasadzie nie emitują gazów cieplarnianych, to w Polsce czas potrzebny na ich budowę może oznaczać wzrost ich emisji – uważa dr Andrzej Kassenberg, ekspert Koalicji Klimatycznej i Instytutu na rzecz Ekorozwoju.

Polscy naukowcy wydrukowali trójwymiarowy model żyły pacjenta ze zmianami nowotworowymi. Dzięki temu lekarzom udało się precyzyjnie i bezpiecznie zaplanować zabieg usunięcia guza. Technologie przyrostowe coraz częściej są wykorzystywane do obrazowania chorych tkanek i narządów przed planowaną interwencją chirurgiczną, a światowy rynek druku 3D w zastosowaniach medycznych do 2027 roku wzrośnie prawie czterokrotnie.