Wszystkie newsy

2023-06-23 | 06:30
Nauka
Młodzi naukowcy z Polski mają sukcesy na światową skalę. Do setki najlepszych z nich trafiło ponad 3 mln zł Wszystkie newsy

Młodzi naukowcy z Polski mają sukcesy na światową skalę. Do setki najlepszych z nich trafiło ponad 3 mln zł

Setka młodych naukowców z Polski przed 30. rokiem życia, którzy pomimo młodego wieku mają już na koncie imponujący dorobek naukowy, została wyróżniona w tegorocznej edycji konkursu w programie START, organizowanym przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej od ponad 30 lat. Prawie połowa nagrodzonych to kobiety, aż 44 proc. laureatów ma już doktorat, a największa liczba stypendystów reprezentuje nauki techniczne. W tym roku dorobek naukowy siedmiu osób – głównie kobiet – został też szczególnie wyróżniony przez recenzentów oceniających wnioski. Na konta laureatów trafiły w sumie ponad 3 mln zł, które pomogą im w dalszym rozwoju kariery naukowej.
więcej
2023-06-19 | 06:15
Nauka
Inteligentna tkanina zmieni kolor i kształt w reakcji na temperaturę i napięcie elektryczne. Materiał można też programować

Inteligentna tkanina zmieni kolor i kształt w reakcji na temperaturę i napięcie elektryczne. Materiał można też programować

Kanadyjscy naukowcy opracowali innowacyjny materiał, który jako pierwszy może reagować jednocześnie na dwa różne bodźce: temperaturę i napięcie elektryczne. Niedroga w produkcji tkanina, wykonana z nanokompozytowych włókien polimerowych, może zmieniać kolor i kształt pod wpływem tych bodźców. Toruje to drogę do szerokiego spektrum zastosowań: od ubrań termicznych, przez gry VR, medycynę, aż po przemysł motoryzacyjny i kosmiczny.
więcej
2023-06-12 | 06:15
Nauka
Model predykcyjny oszacuje szanse pacjenta na przeżycie 30 dni po zatrzymaniu krążenia. Algorytm wykazuje 97-proc. skuteczność

Model predykcyjny oszacuje szanse pacjenta na przeżycie 30 dni po zatrzymaniu krążenia. Algorytm wykazuje 97-proc. skuteczność

Aplikacja stworzona przez szwedzkich naukowców pozwoli ocenić, jakie szanse na przeżycie 30 dni ma pacjent, u którego poza szpitalem wystąpiło zatrzymanie akcji serca. Model predykcyjny powstał na podstawie analizy niemal 60 tys. dokumentacji medycznych i wykazuje dużo większą skuteczność szacunków, niż mają najbardziej doświadczeni lekarze. Trwa certyfikacja aplikacji, która będzie mogła wspierać decyzje lekarzy w podejmowaniu dalszego leczenia pacjentów trafiających do szpitala po zatrzymaniu krążenia. W razie potrzeby jej zastosowania w innych krajach potrzebna by była walidacja oparta na danych pacjentów z poszczególnych państw.
więcej
2023-06-07 | 06:15
Nauka
Naukowcy odkryli bakterie, które mogą być odpowiedzialne za rozwój choroby Parkinsona. Trwają prace nad potwierdzeniem odkrycia [DEPESZA]

Naukowcy odkryli bakterie, które mogą być odpowiedzialne za rozwój choroby Parkinsona. Trwają prace nad potwierdzeniem odkrycia [DEPESZA]

Naukowcy z Finlandii wykazali, że niektóre szczepy bakterii Desulfovibrio mogą być prawdopodobną przyczyną rozwoju choroby Parkinsona. Jeśli odkrycie się potwierdzi, będzie można opracować badania screeningowe nosicieli szczepów Desulfovibrio i stworzyć mechanizmy pozwalające na usunięcie tych bakterii z jelit. Typowane są do tego wirusy oraz modele postępowania żywieniowego.
więcej
2023-06-06 | 06:15
Problemy społeczne
Polacy pracują nad soczewkami, które rozwiążą problem starczowzroczności. Ich rozwiązanie ma zapewnić ostre widzenie z każdej odległości

Polacy pracują nad soczewkami, które rozwiążą problem starczowzroczności. Ich rozwiązanie ma zapewnić ostre widzenie z każdej odległości

Naukowcy z Wydziału Fizyki Politechniki Warszawskiej pracują nad soczewkami kontaktowymi, które mają zapewnić ostrość widzenia osobom dotkniętym problemem starczowzroczności. To powszechna przypadłość związana ze stopniową utratą wraz z wiekiem zdolności akomodacyjnych oka. Rozwiązanie zaproponowane przez Polaków zapewni dużo lepsze efekty niż dostępne obecnie na rynku technologie. Pierwsze testy przyniosły obiecujące rezultaty. Teraz konieczne są dalsze badania i pozyskanie sponsora strategicznego.
więcej
2023-05-29 | 06:15
Nauka
Ciężka choroba lub operacja podwyższają wiek biologiczny. Po okresie regeneracji możliwe jest jednak ponowne „odmłodzenie”

Ciężka choroba lub operacja podwyższają wiek biologiczny. Po okresie regeneracji możliwe jest jednak ponowne „odmłodzenie”

Wiek biologiczny nie ma charakteru linearnego – wykazali naukowcy badający zjawisko starzenia się na modelach mysich. Również dane medyczne dotyczące ludzi pozwalają zaobserwować, że w stanach silnego stresu fizjologicznego wiek biologiczny gwałtownie rośnie, a potem – po okresie regeneracji – może się cofnąć. Potwierdzenie tych zależności to punkt wyjścia w kierunku badań nad lekami i postępowaniem żywieniowym, które pozwoliłyby zatrzymywać lub cofać proces starzenia się komórek. Dziś jedynym udokumentowanym sposobem na obniżanie wieku biologicznego jest prowadzenie zdrowego stylu życia.
więcej
2023-05-18 | 06:15
Przemysł spożywczy
Włoscy naukowcy opracowali jadalny akumulator stworzony z produktów spożywczych. To może zrewolucjonizować diagnostykę chorób układu pokarmowego

Włoscy naukowcy opracowali jadalny akumulator stworzony z produktów spożywczych. To może zrewolucjonizować diagnostykę chorób układu pokarmowego

Zespół naukowców z Włoch stworzył jadalną baterię, wykorzystując do jej zbudowania produkty obecne w codziennej diecie, takie jak ryboflawina, wosk pszczeli czy wodorosty nori. Rozwiązanie może przynieść nowe podejście do diagnostyki, m.in. chorób przewodu pokarmowego, ale również monitorowania jakości żywności i tworzenia miękkich robotów. Celem naukowców jest osiągnięcie takich parametrów ogniwa, by mogło ono z powodzeniem zastąpić te, które są teraz powszechnie wykorzystywane.
więcej
2023-05-17 | 06:15
Ochrona środowiska
Wymieranie owadów jest obserwowane również w lasach. Przyczyną mogą być zmiany klimatyczne i intensywna gospodarka leśna

Wymieranie owadów jest obserwowane również w lasach. Przyczyną mogą być zmiany klimatyczne i intensywna gospodarka leśna

Liczebność ponad 60 proc. występujących w lasach gatunków owadów spada – wynika z badań prowadzonych od 2008 roku przez niemieckich naukowców. Skala tego zjawiska zależy od rodzaju badanego lasu – w tych o bardziej naturalnej strukturze spadek liczebności populacji owadów nie był tak znaczący jak w świerkowo-sosnowych i na obszarach wykorzystywanych komercyjnie. Zjawisko wymierania owadów zostało już dobrze zbadane w przypadku terenów rolniczych i okazuje się, że notowane tam tendencje nie pozostają bez wpływu na ekosystemy leśne. Kolejną z przyczyn są zmiany zachodzące w lasach na skutek ocieplania klimatu.
więcej
2023-05-09 | 06:15
Problemy społeczne
COVID-19 odcisnął piętno na zdrowiu psychicznym młodych osób. Psycholodzy apelują o higienę psychiczną również w okresie popandemicznym

COVID-19 odcisnął piętno na zdrowiu psychicznym młodych osób. Psycholodzy apelują o higienę psychiczną również w okresie popandemicznym

U osób w wieku 18–24 lata częstość występowania stanów depresyjnych, poczucia bezradności, a także zniechęcenia i znużenia osiągnęła w obliczu pandemii najwyższe poziomy na przestrzeni ostatnich dwóch dekad – wynika z badań przeprowadzonych przez Centrum Badań Opinii Społecznej. Psycholodzy potwierdzają, że to najmłodsze osoby najbardziej ucierpiały psychicznie w tym trudnym okresie, m.in. dlatego że nie miały zaspokajanych podstawowych potrzeb związanych z poczuciem bezpieczeństwa i przynależności. Jednocześnie eksperci zalecają, by w okresie popandemicznym w szczególności zadbać o zdrowie psychiczne, m.in. poprzez relaksację, medytację czy psychologię pozytywną.
więcej
2023-05-08 | 06:00
Nauka
Etyczne przywództwo w miejscu pracy obnaża osoby o skłonnościach narcystycznych. Może u nich wywoływać złość i wycofywanie się, a nawet odejście z firmy

Etyczne przywództwo w miejscu pracy obnaża osoby o skłonnościach narcystycznych. Może u nich wywoływać złość i wycofywanie się, a nawet odejście z firmy

Osoby z narcystycznymi cechami osobowości negatywnie reagują na etyczne przywództwo – dowiedli naukowcy z amerykańskiego Uniwersytetu Evansville. Często w odpowiedzi na stawiane przez przełożonych wymagania wpadają w gniew, a to z kolei powoduje, że wycofują się lub nawet odchodzą z firmy. Odkrycie, dokonane na podstawie badań laboratoryjnych i terenowych, przynosi wnioski, które mogą znaleźć praktyczne zastosowanie w modelach zarządzania przedsiębiorstwami. Co istotne, etyczny model zarządzania musi być stosowany od najwyższego szczebla.
więcej
2023-05-05 | 06:15
Problemy społeczne
W ciągu dekady roboty mogą przejąć 40 proc. prac domowych. Kobiety i mężczyźni mają w tym zakresie inne oczekiwania

W ciągu dekady roboty mogą przejąć 40 proc. prac domowych. Kobiety i mężczyźni mają w tym zakresie inne oczekiwania

Średnio 39 proc. czasu poświęcanego na wykonywanie 17 typowych zadań domowych będzie można zautomatyzować już w ciągu najbliższych 10 lat – wynika z badań przeprowadzonych przez brytyjskich i japońskich naukowców. W największym stopniu uda się ten proces przeprowadzić w przypadku zakupów produktów spożywczych, w najmniejszym – w kwestii opieki nad dziećmi. Oczekiwania badanych różnią się jednak w poszczególnych krajach w zależności od płci, kontekstu kulturowego i pochodzenia ankietowanych.
więcej
2023-04-27 | 06:20
Bankowość
W Polsce pogłębia się kryzys wodny. 1 mln zł trafi na najlepsze pomysły mogące mu przeciwdziałać [DEPESZA]

W Polsce pogłębia się kryzys wodny. 1 mln zł trafi na najlepsze pomysły mogące mu przeciwdziałać [DEPESZA]

Polska jest jednym z krajów UE o najmniejszych zasobach wody pitnej, które dodatkowo sukcesywnie się kurczą za przyczyną postępujących zmian klimatu i działalności człowieka. – Chcemy zaangażować nowe technologie do rozwiązania tego problemu – mówi Joanna Erdman, wiceprezes zarządu ING Banku Śląskiego, który w nowej, trzeciej edycji swojego Programu Grantowego przeznaczy 1 mln zł na najlepsze rozwiązania związane z ochroną zasobów wodnych i ich efektywnym wykorzystaniem. Start-upy i naukowcy, którzy chcą wziąć w nim udział, mogą zgłaszać się do 10 maja br.
więcej
2023-04-26 | 06:15
Nauka
Sztuczna inteligencja pomoże ocenić zaangażowanie rozmówców w konwersację. Rozwiązanie może znaleźć zastosowanie w terapii psychologicznej

Sztuczna inteligencja pomoże ocenić zaangażowanie rozmówców w konwersację. Rozwiązanie może znaleźć zastosowanie w terapii psychologicznej

Oddech, tętno czy pocenie się to cechy pozwalające zidentyfikować, jak bardzo rozmówca jest zaangażowany w prowadzoną konwersację. Naukowcy z Uniwersytetu w Cincinnati opracowali algorytm, który z 75-proc. skutecznością potrafi ocenić przebieg rozmowy na podstawie reakcji fizjologicznych zbieranych przez wearables. – Możemy wyciągać wnioski z dość dużą dokładnością, a kolejnym krokiem jest ustalenie, jak możemy wykorzystać te dane, aby ulepszyć przebieg rozmów – podkreślają naukowcy. Zespół badawczy zapowiada udoskonalanie rozwiązania, które docelowo może pomóc m.in. w terapii psychologicznej osób w spektrum autyzmu.
więcej
2023-04-21 | 06:15
Problemy społeczne
Doświadczenie przemocy ze strony partnera zwiększa ryzyko występowania chorób przewlekłych i psychicznych. Narażone są szczególnie kobiety

Doświadczenie przemocy ze strony partnera zwiększa ryzyko występowania chorób przewlekłych i psychicznych. Narażone są szczególnie kobiety

Kobiety, które doświadczyły przemocy ze strony partnera, są znacznie bardziej narażone na występowanie chorób psychicznych czy chorób przewlekłych – wynika z badania przeprowadzonego w Nowej Zelandii. Ponad połowa ankietowanych kobiet przynajmniej raz w życiu doświadczyła przemocy ze strony partnera, a co 10. miała z nią do czynienia co najmniej kilka razy. Problem przemocy domowej dotyczy również mężczyzn, ale to zjawisko rzadsze i w mniej dotkliwy sposób rzutujące na stan zdrowia.
więcej
2023-04-18 | 06:15
Nauka
Praca serca może wpływać na to, jak postrzegamy czas. Naukowcy z Nowego Jorku dokonali zaskakującego odkrycia

Praca serca może wpływać na to, jak postrzegamy czas. Naukowcy z Nowego Jorku dokonali zaskakującego odkrycia

Serce może odgrywać fundamentalną rolę w percepcji czasu – wynika z badań przeprowadzonych przez naukowców z Cornell University w Nowym Jorku. Nazywają oni serce „zegarmistrzem mózgu”, bo przepływ krwi i częstość uderzeń serca wpływają na postrzeganie przez nas czasu i jego upływu. – Nasze badanie obrazuje, że czas nie jest postrzegany w sposób płaski – mówią jego autorzy.
więcej