Wszystkie newsy

Wybory w coraz większym stopniu zależą od nowoczesnych technologii. Cyberataki stanowią coraz większe zagrożenie dla demokracji – mogą kształtować proces wyborczy czy osłabiać zaufanie obywateli. Wybory prezydenckie w USA, referendum w sprawie brexitu, wybory na Ukrainie, w Holandii i Francji pokazały, że głosowania łatwo mogą stać się celem cyberprzestępców. Kraje na świecie nie są przygotowane na cyberzagrożenia i nadal nie robią tego, co należy, aby odpowiednio chronić swoje systemy polityczne – ocenia Tamir Pardo, prezes Shizim, były szef Mosadu.

Już wkrótce wszystkie sprawy z fiskusem załatwimy online. Działa już usługa Twój e-PIT, która pozwala złożyć zeznanie podatkowe za pomocą jednego kliknięcia. To jednak dopiero początek. Trwają prace nad projektem „e-urząd skarbowy”. Od 2020 roku każdy podatnik będzie mógł posługiwać się indywidualnym rachunkiem podatkowym. Technologie blockchain, internetu rzeczy, sztucznej inteligencji czy big data pozwolą stworzyć szczelny i bezpieczny system podatkowy – przekonuje Przemysław Koch, pełnomocnik ministra finansów ds. informatyzacji.

W przyszłości lodówki same będą zamawiać jedzenie, a żelazka automatycznie dostosują temperaturę do rodzaju prasowanej tkaniny. To będzie możliwe dzięki rozwojowi internetu rzeczy, czyli podłączeniu urządzeń codziennego użytku do sieci. Cyfryzacja przyspieszy w Polsce dzięki wprowadzeniu chmury krajowej oraz budowie infrastruktury sieci 5G. – To może obniżyć koszty życia – uważa Józef Orzeł, przewodniczący Rady Cyfryzacji przy ministrze cyfryzacji. Jednocześnie najnowsze rozwiązania technologiczne wciąż są droższe od ich analogowych odpowiedników.

Unijny program modernizacji kolejnictwa ma skierować branżę transportu szynowego na nowe tory. Realizacja IV Pakietu Kolejowego pozwoli zwalczyć fragmentaryzację rynku kolejowego w krajach członkowskich, otworzy branżę na inwestycje międzynarodowe i wprowadzi innowacyjne rozwiązania z segmentu przemysłu 4.0. Modernizacja branży z wykorzystaniem nowoczesnych technologii pozwoli zwiększyć konkurencyjność i niezawodność transportu kołowego.

Ataki cybernetyczne stanowią coraz częściej narzędzie w walce politycznej. Rosyjscy i chińscy hakerzy za cel ataku stawiają sobie m.in. krajowych dostawców energii w USA, Unii Europejskiej czy na Ukrainie, paraliżując ich działanie oraz dążąc do wywołania fizycznych uszkodzeń w infrastrukturze. Skutki ich działań przynoszą światowej gospodarce straty sięgające 0,8 proc. PKB. Zdaniem ekspertów wysiłki państw w walce ze zjawiskiem cyberprzestępczości powinny się skupić na wspólnych działaniach w obrębie sojuszy.

Największa na świecie morska farma wiatrowa już w przyszłym roku wyprodukuje energię dla miliona brytyjskich gospodarstw domowych. Turbiny wiatrowe montowane na akwenach są coraz bardziej wydajne i można montować je zarówno w głębokich, jak i płytszych zbiornikach. Polska również planuje budowę morskiej farmy wiatrowej. Rozpocznie ona produkcję najwcześniej w 2025 roku, ale już dziś polska technologia osiąga duże znaczenie w światowym rynku morskich instalacji przybrzeżnych.

Co najmniej kilkadziesiąt rządów państw wykorzystuje narzędzia działające w oparciu o sztuczną inteligencję do inwigilowania zachowań obywateli. Niedawno głośno było w Polsce o zakupie przez służby specjalne systemu szpiegowskiego Pegasus. Pozyskiwane w ten sposób dane mogą być wykorzystane chociażby do zwalczania terroryzmu. Tymczasem użytkownicy internetu i aplikacji mobilnych dzielą się swoimi danymi osobowymi bezwiednie i nieodpłatnie również z reklamodawcami. Roczna sprzedaż reklam, które spersonalizowano w oparciu o te informacje może sięgać ponad 200 mld dol.

Firmy z branży startupowej sięgają po technologie, których wykorzystanie często nie zostało uwzględnione w zapisach prawnych. Tak funkcjonuje np. polski rynek kryptowalutowy, blockchainowy czy branża wynajmu małych pojazdów elektrycznych. Ustawodawca nie nadąża za dynamicznym rozwojem nowych technologii, co z jednej strony może być szansą dla przedsiębiorców działających w innowacyjnej branży, a z drugiej naraża ich na ryzyko związane z działalnością na nieuregulowanym rynku.

Temperatura w centrach miast może być nawet o 5 stopni wyższa niż na przedmieściach i terenach wiejskich. Problem miejskich wysp ciepła jest jednym z najistotniejszych wyzwań środowiskowych, z jakimi trzeba się będzie zmierzyć w gęsto zabudowanych miastach. Polska jest jednym z liderów w innowacyjnym podejściu do walki z tego typu zjawiskami. Ministerstwo Środowiska opracowało plany adaptacyjne do zmian klimatu dla 44 miast. W największych miastach świata walka ze zbyt wysoką temperaturą w betonowej gęstej zabudowie odbywa się np. poprzez malowanie nawierzchni dróg farbami ze specjalnymi pigmentami.

– Giganci technologiczni, który działają w oparciu o cyfrowe modele biznesowe, monopolizują rynek. Prowadzą działalność, która wyklucza skutecznie pojawianie się innowacyjnych rozwiązań – podkreśla Katarzyna Królak-Wyszyńska, prezes Innovatika. Tylko w 2018 roku aż 60 firm z listy Fortune 500 nie płaciło podatków w USA. Raje podatkowe istnieją także w Unii Europejskiej, to m.in. Cypr czy Malta. Także przepisy w Belgii i Irlandii sprzyjają międzynarodowym firmom w unikaniu płacenia podatków. Wprowadzenie podatku cyfrowego dla m.in. Google’a, Apple’a, Facebooka i Amazona ma zmienić tę sytuację.

Dane osobowe to lukratywny biznes. Firmy specjalizujące się w handlowaniu danymi wiedzą o użytkownikach nierzadko więcej niż rodzina. Acxiom, Equifax lub CoreLogic to pośrednicy danych. Firmy, które zbierają dane osobowe, a następnie sprzedają je innym przedsiębiorstwom. Dzięki aplikacji opracowanej przez Polaków można łatwo sprawdzić, które firmy dysponują naszymi danymi i wybrać te, które nadal mogą mieć do nich prawa. Serwis umożliwia też zarabianie na swoich danych osobowych.

Administracja publiczna gromadzi mnóstwo danych, które nie są w pełni wykorzystywane przez społeczeństwo. Udostępnienie informacji urzędowych podmiotom prywatnym pozwoli stworzyć nowe, innowacyjne aplikacje. Polska zaczyna wdrażać postanowienia dyrektywy o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego przyjętą w kwietniu przez Parlament Europejski. Nowe regulacje mają umożliwić wykorzystanie publicznych zasobów big data do unowocześnienia gospodarek państw członkowskich.

W dobie dynamicznego rozwoju sektora nowych technologii coraz częściej mówi się o państwie działającym w modelu cyfrowym, w którym internet pełni rolę nadrzędnego narzędzia komunikacji między administracją publiczną a obywatelami. Ministerstwo Cyfryzacji planuje rozwijać e-usługi oraz promować innowacyjne technologie, aby upowszechnić rozwiązania z zakresu internetu rzeczy czy sztucznej inteligencji, które usprawnią funkcjonowanie społeczeństwa. Ministerstwo uruchomiło także witrynę internetową Portal RP, na której docelowo znajdą się wszystkie e-usługi świadczone przez państwo.

Już niedługo każdą sprawę podatkową będzie można załatwić w elektronicznym urzędzie skarbowym. Docelowo portal e-Urząd Skarbowy ma działać na podobnej zasadzie, co bankowość elektroniczna. Po zalogowaniu będzie można sprawdzić stan swoich rozliczeń, a urząd SMS-em przypomni o przelewie. Dodatkowo przez internet będzie można załatwić sprawy związane z PIT, CIT i VAT. Polacy coraz chętniej korzystają z nowych możliwości. W 2019 roku ponad 70 proc. podatników rozliczyło się z fiskusem w formie elektronicznej.

Dynamiczny rozwój branży małych pojazdów elektrycznych na wynajem stawia przed władzami miast nowe wyzwania związane z bezpieczeństwem publicznym. Rynek hulajnóg elektrycznych nie jest w żaden sposób uregulowany prawnie, a na ulicach pojawia się coraz więcej usługodawców wynajmujących pojazdy tego typu. Ministerstwo Infrastruktury pracuje nad ustawą o elektrycznych urządzeniach transportu osobistego, która ma być odpowiedzią na wyzwania stawiane przez tę branżę.