Wszystkie newsy

Stratosfera z roku na rok się zmniejsza – alarmują naukowcy. Tymczasem to w niej znajduje się warstwa ozonowa, chroniąca nas przed promieniowaniem UV. Jej zubożenie może nieść za sobą zwiększenie liczby zachorowań na poważne choroby skóry, takie jak czerniak czy łuszczyca. Konsekwencją zmian może być także zakłócenie działania urządzeń wykorzystujących komunikację radiową i satelitarną. Aby zapobiec ubytkowi kolejnego kilometra stratosfery do 2080 roku, ludzkość musi ograniczyć emisję gazów cieplarnianych.

Pandemia koronawirusa doprowadziła do gwałtownego spadku globalnej emisji gazów cieplarnianych. Obecnie jednak wróciły one do ​​poziomu sprzed jej wybuchu. W kwietniu po raz pierwszy w zarejestrowanej historii stężenie CO2 zostało zmierzone na poziomie ponad 420 ppm. Dane uzyskane z rdzeni lodowcowych wskazują, że współczesne poziomy CO2 są wyższe niż w jakimkolwiek momencie w ciągu ostatnich 800 tys. lat. – Problemy zmiany klimatu będą miały znacznie bardziej drastyczne konsekwencje niż pandemia – ocenia dr hab. Mariusz Majdański, przewodniczący Komitetu Geofizyki PAN.

Bitcoin staje się coraz bardziej popularną opcją płatności wśród wielu firm. Sieci fast foodów czy duże firmy technologiczne już wybierają kryptowaluty. Elon Musk niedawno ogłosił, że również Tesla będzie akceptować płatność bitcoinami za wszystkie modele swoich samochodów w USA, a do końca 2021 roku taką możliwość mają mieć również konsumenci spoza USA. – Kryptowaluty znacznie rzadziej wybierają firmy europejskie, w dużej mierze ze względu na brak jednolitych regulacji – ocenia Marcin Wituś, CEO Geco.one.

Opracowanie listy skutecznych szczepionek przeciwko COVID-19 zajęło naukowcom mniej niż rok. Dla porównania poszukiwanie szczepionki przeciwko malarii zajęło badaczom blisko pół wieku. Wydaje się jednak, że udało się opracować szczepionkę na chorobę, która co roku zabija 400 tys. osób, w większości dzieci. Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego przedstawili wyniki badania fazy IIb kandydata na szczepionkę przeciw malarii R21/Matrix-M, które wykazało skuteczność na poziomie 77 proc. Kluczowa trzecia faza badań ma się rozpocząć jeszcze w tym roku. Szczepionka mogłaby wówczas zostać zatwierdzona na początku 2023 roku.

Oświetlenie uliczne inteligentnych miast dostosowuje się do warunków panujących na drogach na podstawie sztucznej inteligencji. W części europejskich miast może być np. automatycznie przyciemniane. Jeśli czujniki wykryją pieszych, rowerzystów lub samochody, intensywność oświetlenia jest zwiększana i dostosowywana do określonego odcinka ulicy. Polska firma projektuje oświetlenie drogowe z wykorzystaniem własnych algorytmów sztucznej inteligencji. Zastąpienie tradycyjnej metody projektowania rewolucyjnym oprogramowaniem nie tylko skraca jego czas do kilku minut, lecz także przynosi oszczędności w zużyciu energii, które w skali całego miasta mogą być gigantyczne.

Rozwój komputerów kwantowych i inżynierii neuromorficznej może doprowadzić do powstania robotów wyposażonych w ludzkie emocje. Trwają już prace nad tzw. ogólną sztuczną inteligencją, która może osiągnąć zdolności abstrakcyjnego myślenia na ludzkim poziomie. Neurolodzy z Uniwersytetu Kolorado już stworzyli sieć neuronową, która przewiduje odczucia towarzyszące ludziom przeglądającym zdjęcia lub filmy. – Rozwój technologii może spowodować to, że wymknie się ona w pewien sposób spod kontroli – wskazuje Paweł Zarzycki ze SmartLife Robotics.

Już nie tylko zamówienie dowodu osobistego czy aktu cywilnego, lecz także wniosek o przyłącze kanalizacyjne czy zgodę na zajęcie pasa drogowego można załatwić elektronicznie, bez konieczności wizyty w urzędach. Podstawowy pakiet dostępności elektronicznej zapewnia portal rządowy, ale wiele gmin, głównie z uwagi na pandemię, decyduje się wdrażać rozwiązania e-urzędowe na własną rękę. Mieszkańcy są zainteresowani korzystaniem z takiej drogi załatwiania formalności, o czym może świadczyć chociażby to, że połowa istniejących Profili Zaufanych została założona tylko w ubiegłym roku.

Pandemia przyspieszyła rozwój systemów smart city w polskich miastach. Już teraz w najważniejszych globalnych zestawieniach można znaleźć polskie metropolie. Smart city to nie tylko technologie, które pomagają zarządzać ruchem, czy systemy lokalizujące pojazdy transportu publicznego. Nie brakuje też inwestycji w zieloną energię. Jednocześnie coraz większy wpływ na zmiany mają mieszkańcy. Problemem jest jednak brak długofalowych wizji i brak współpracy między inteligentnymi systemami różnych miast.

Dzięki urządzeniu OCS Lung płuca pobrane od dawcy można przechowywać do 12 godzin w warunkach zbliżonych do tych, jakie panują w ciele żyjącego człowieka. Standardowo narząd poza organizmem może wytrzymać w warunkach hipotermii maksymalnie do czterech godzin. Przeszczep jest jedyną drogą ratunku dla pacjentów, którzy w wyniku choroby COVID-19 doznali nieodwracalnego uszkodzenia płuc. W szpitalu w Zabrzu udało się w ten sposób ocalić życie sześciu osób.

Według raportu Połączonej Komisji do spraw Badań przy Komisji Europejskiej energetyka atomowa może pomóc w dążeniu do neutralności klimatycznej Europy do 2050 roku. Z drugiej strony Niemcy domagają się denuklearyzacji kontynentu. Program polskiej energetyki jądrowej zakłada z kolei, że do 2033 roku uruchomiony zostanie pierwszy reaktor jądrowy, a do 2043 roku działać będzie już sześć w dwóch elektrowniach. – Chociaż same elektrownie w zasadzie nie emitują gazów cieplarnianych, to w Polsce czas potrzebny na ich budowę może oznaczać wzrost ich emisji – uważa dr Andrzej Kassenberg, ekspert Koalicji Klimatycznej i Instytutu na rzecz Ekorozwoju.

Morski Instytut Rybacki podaje, że ok. 10 proc. odpadów przemysłowych i komunalnych trafia bezpośrednio do ekosystemów morskich. Obecnie ocenia się, że jednym z najpoważniejszych zagrożeń dla środowiska są mikroplastiki produkowane jako dodatek do kosmetyków i środków czystości czy powstające w efekcie destrukcji i rozdrobnienia tworzyw sztucznych. Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że mikroplastik został wykryty w wodzie morskiej, słodkiej, ściekach, żywności, powietrzu czy butelkowanej wodzie pitnej, a to nie pozostaje bez konsekwencji na zdrowie człowieka.

Naukowcy z Uniwersytetu Yale stworzyli specjalną mapę nieodkrytych gatunków zwierząt na podstawie szczegółowych danych dotyczących sposobu, w jaki do tej pory odkryto 32 tys. gatunków znanych biologom. Szacuje się, że opisanych zostało zaledwie od 10 do 20 proc. gatunków. – Przy obecnym tempie globalnych zmian środowiskowych nie ma wątpliwości, że wiele gatunków wyginie, zanim dowiemy się o ich istnieniu i nie będziemy mieli okazji zastanowić się nad ich losem – podkreśla Walter Jetz, profesor ekologii i biologii ewolucyjnej na Uniwersytecie Yale.

Wirus SARS-CoV-2 prawdopodobnie krążył niewykryty przez około dwa miesiące przed opisaniem pierwszych przypadków COVID-19 u ludzi pod koniec grudnia 2019 roku. Symulacje naukowców sugerują, że mutujący wirus ginie w sposób naturalny przez ponad trzy czwarte czasu, nie powodując epidemii. – Gdybyśmy mogli cofnąć się w czasie i powtórzyć rok 2019 stukrotnie, to dwa na każde trzy razy COVID-19 sam wygasłby bez wywołania pandemii. To odkrycie potwierdza pogląd, że ludzie są nieustannie bombardowani odzwierzęcymi patogenami – podkreśla dr Joel Wertheim ze Szkoły Medycznej Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego.

Coroczny raport FBI o przestępstwach internetowych wskazuje, że w 2020 roku łączna liczba otrzymanych skarg wzrosła o 69 proc. w ciągu roku, a zgłoszone straty sięgają rekordowych 4,2 mld dol. Ponad 28 tys. skarg dotyczyło ataków związanych z COVID-19. Cyberprzestępcy najczęściej wykorzystują phishing, ransomware czy włamują się do poczty elektronicznej. – Cyberprzestępcy w czasie pandemii korzystają z naszego uzależnienia od technologii, aby rzucić się w wir przestępczości internetowej – podkreśla Paul Abbate, zastępca dyrektora Federalnego Biura Śledczego.

Testament sporządza zaledwie 8 proc. Polaków. Wykorzystanie nowych technologii mogłoby ten odsetek znacząco zwiększyć. Część stanów w USA wprowadziła już możliwość tworzenia, podpisywania i przechowywania testamentu online. Technologia blockchain pozwala stworzyć praktycznie niemożliwy do zhakowania łańcuch. – Tak długo, jak podpis elektroniczny jest ważny, niezależnie od technologii, w którym został sporządzony, można nim podpisać również testament – wskazuje radca prawny Aldona Leszczyńska.