Wszystkie newsy

Bioniczne protezy rąk stają się coraz doskonalsze. Naukowcy opracowują urządzenia, które umożliwiają już poruszanie każdym palcem osobno, oddają zmysł dotyku i kontrolowane są za pomocą myśli. Przyszłością protetyki może okazać się grafen. Zbudowane z tego materiału czujniki zamontowane w bionicznej ręce pozwolą na bardziej precyzyjne niż dotychczas posługiwanie się protezą. Zapotrzebowanie na nowoczesne protezy jest bardzo duże. W samych Stanach Zjednoczonych przeprowadza się rocznie ok. 185 tys. amputacji.

Dzięki wirtualnej rzeczywistości leczenie fobii i lęków może być prostsze niż kiedykolwiek. Litewska firma TeleSoftas opracowuje program, który będzie wykorzystywany w gabinetach terapeutycznych przy leczeniu lęku wysokości. Na jego podstawie ma powstać platforma, dzięki której lekarze będą w stanie leczyć niemal wszystkie fobie czy uzależnienia. Opracowany program Inner Child odwołuje się do wewnętrznego dziecka pacjenta, by w ten sposób przezwyciężyć lęki, które tworzą się we wczesnym dzieciństwie. Terapeuta może śledzić parametry stresu pacjenta na żywo i odpowiednio dostosować działania awatara.

Ta alotropowa odmiana węgla jest przezroczysta, elastyczna i biokompatybilna, co pozwala umieszczać zbudowane na niej czujniki bezpośrednio na skórze. Grafenowy czujnik napięcia skóry, opracowywany przez fiński instytut VTT, może pomóc m.in. w terapiach rehabilitacyjnych. Na bazie grafenu tworzone są również elektroniczne tatuaże mogące mierzyć rytm serca czy specjalne fotodetektory do błyskawicznego wykrywania infekcji u człowieka. Komercjalizacja grafenowych wynalazków może jednak potrwać nawet kilka lat.

Immunoterapia to przyszłość w leczeniu nowotworów – przekonują eksperci. Ten rodzaj terapii wykorzystuje układ odpornościowy pacjenta do zwalczenia raka. Może pomóc także na etapie zaawansowanej choroby i w przyszłości doprowadzić nawet do całkowitego wyleczenia. Polscy naukowcy opracowują nową formę immunoterapii opartą na cząsteczce OATD-02, która ma odblokować naturalny układ immunologiczny chorego i dzięki temu zwiększyć skuteczność innych leków stosowanych u pacjentów.

Sprawdzenie składu danego produktu spożywczego jest możliwe już dzisiaj. Na rynku są produkty pozwalające prześwietlić jedzenie za pomocą np. promieniowania rentgenowskiego. Nowo opracowany optyczny analizator jedzenia wykorzystuje grafen, dzięki któremu rozpoznawanie składu produktu będzie szybsze i dokładniejsze. W przyszłości pozwoli także na zastosowanie technologii w smartfonach. Dzięki temu poznać dokładny skład produktu będzie można już w sklepie. Technologia pomoże przede wszystkim alergikom, których tylko w Europie jest nawet 150 mln.

Rozwiązania oparte na sztucznej inteligencji pomogą kobietom jeszcze dokładniej wyznaczać dni płodne, a także na wczesnym etapie wykryją problemy z płodnością. Potrzebne są algorytmy oparte na uczeniu maszynowym, które przetworzą dane setek tysięcy przypadków. Sztuczna inteligencja jest w stanie przeanalizować dużo więcej danych niż człowiek, więc w obszarze ochrony zdrowia pozwala stawiać trafniejsze diagnozy. Nad pierwszym tego typu systemem na świecie pracuje polska firma.

Grafen znajduje coraz szersze zastosowanie w medycynie. Naukowcy z Uniwersytetu w Cambridge pracują nad grafenowymi wkładkami do butów wyczuwającymi siłę nacisku stopy. Takie wkładki dostarczą dane przydatne zarówno branży medycznej, jak i sportowcom. Mogą pomóc przede wszystkim cukrzykom, ale mogą również wykryć chorobę Parkinsona we wczesnej fazie. Na rynku pojawią się w ciągu kilku lat. Już teraz jest dostępne inteligentne obuwie, które potrafi zliczyć liczbę kroków czy za pomocą smartfona ustawić odpowiednią temperaturę wewnątrz buta.

Nadchodzi przełom w leczeniu chorób zapalnych, które prowadzą do nieodwracalnych zmian w obrębie układu oddechowego. Pierwsze badania kliniczne wskazują, że związek OATD-01 może hamować proces zapalny w drogach oddechowych i proces zmian tkankowych. Dzięki temu może być ratunkiem dla pacjentów, u których dotychczasowe terapie były mało skuteczne, lub w sytuacjach, gdzie dotychczas nie wynaleziono odpowiednich leków. Obecnie związek jest badany klinicznie. Tylko na astmę choruje na świecie nawet 300 mln osób.

Problemy z zajściem w ciążę dotykają coraz większej liczby polskich par. Jedną z poważnych przeszkód w skutecznym planowaniu potomstwa jest nieumiejętność wyznaczania dni płodnych. Z pomocą przychodzą nowe technologie. Aplikacja mobilna i zawarte w niej zaawansowane algorytmy będą analizować dane setek tysięcy użytkowniczek i pomogą zaplanować założenie rodziny. Skorzystanie z tej metody może skrócić czas starania się o dziecko nawet dwukrotnie. Problem niepłodności dotyka obecnie co roku ok. 1,5 mln polskich par.

Leczenie złośliwych zmian nowotworowych w wątrobie to wyzwanie dla współczesnej medycyny, zwłaszcza że klasyczna chemioterapia często nie przynosi skutków. Dla takich pacjentów rozwiązaniem może być radioembolizacja, czyli podanie promieniotwórczego izotopu itru bezpośrednio w miejsce występowania zmian. Dzięki reaktorowi jądrowemu MARIA możliwe jest nie tylko wytworzenie specjalistycznych preparatów, lecz także ich przystosowanie do zastosowania w szpitalach. Nowotwory są drugą przyczyną zgonów na świecie. Rak wątroby rocznie powoduje śmierć blisko 790 tys. osób.

Gogle do wirtualnej rzeczywistości mogą być wykorzystywane do korygowania wad wzroku oraz zaburzeń takich, jak zez. Start-upy są na etapie konstruowania gier i filmów służących do leczenia, ale na gotowe produkty trzeba jeszcze poczekać. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że ponad 3 proc. populacji świata cierpi na zaburzenia widzenia. Większości z nich można zapobiec lub wyleczyć. Wirtualna rzeczywistość może pomóc także w przypadku depresji, zespołu stresu pourazowego, czy chronicznego bólu.

Najbliższe lata upłyną pod znakiem prób przedłużania życia, a w perspektywie dekad – nawet nieśmiertelności – ocenia Aleksandra Przegalińska z Massachusetts Institute of Technology. Już teraz dzięki nowym technologiom możliwe jest klonowanie naczelnych, a dzięki wykorzystaniu systemu CRISPR możliwa jest edycja genów. Wkrótce mogą upowszechnić się nanoroboty, które będą kontrolować ciało i naprawiać usterki. Wykorzystane u myszy były w stanie wydłużyć ich życie nawet o 100 proc.

Co dziesiąty pacjent w Polsce i Europie umiera w wyniku chorób płuc. Wykrywalność zapalenia płuc w badaniu osłuchowym wykonywanym przez lekarza wynosi zaledwie 25 proc. Dzięki elektronicznemu stetoskopowi może ona wzrosnąć nawet do 80 proc. Urządzenie opiera się na analizie nagrań za pomocą algorytmu sztucznej inteligencji. Docelowo ma być dostępne w dystrybucji aptecznej. W najbliższych miesiącach będzie testowane pilotażowo na niedużych grupach użytkowników.

Do 2020 r. liczba chorych na raka podwoi się. Ratunkiem dla nich są radiofarmaceutyki, czyli leki zawierające pierwiastek promieniotwórczy. Wykorzystywane są w medycynie nuklearnej do celów diagnostycznych oraz do leczenia, które umożliwia niszczenie jedynie chorych tkanek. Polska już teraz jest jednym z liderów pod względem produkcji radiofarmaceutyków. Do 2020 r. ma powstać Centrum Projektowania i Syntezy Radiofarmaceutyków Ukierunkowanych Molekularnie „CERAD”. Dzięki inwestycji Polska może stać się potentatem na rynku medycyny nuklearnej na świecie.

Światowa Organizacja Zdrowia jeszcze w tym roku wpisze uzależnienie od gier komputerowych na listę chorób psychicznych. Równie groźna, choć jeszcze do końca nierozpoznana przez ekspertów, jest choroba symulatorowa. Mimo że jej objawy są podobne do tych, z którymi mamy do czynienia w przypadku choroby lokomocyjnej, to lekarze w rozwoju wirtualnej rzeczywistości dopatrują się też ryzyka związanego z uzależnieniami. Schorzenie jest obecnie zbadane w bardzo małym stopniu, dlatego trudno stwierdzić, jaki może mieć wpływ na układ nerwowy.