Nieuleczalne dotąd choroby będzie można kontrolować lub wyeliminować. Postęp w medycynie pozwoli zwalczyć nowotwory i schorzenia autoimmunologiczne

Dzięki postępowi technologicznemu coraz częściej można kontrolować przebieg dotychczas śmiertelnie niebezpiecznych chorób. Z powodzeniem można już leczyć m.in. WZW typu C, a szczepionki przeciw pneumokokom pozwalają dziesięciokrotnie zredukować liczbę zakażeń. Jednymi z największych wyzwań współczesnej medycyny nadal pozostaje skuteczne leczenie zakażeń wirusem HIV, a także chorób onkologicznych i autoimmunologicznych. Innowacje z jednej strony pomagają pacjentom poprawić jakość życia, a z drugiej ­– napędzają gospodarkę.

– Jest bardzo dużo przykładów takich innowacji, które wpływają bezpośrednio na zdrowie pacjentów. W obszarze chorób zakaźnych można powiedzieć np. o innowacjach z obszaru HIV. Mamy coraz więcej zakażeń, ale ze względu na dostępne leki i opiekę nad pacjentami liczba zarówno hospitalizacji, zgonów, jak i poważnych chorób typu AIDS spada systematycznie. Dzięki lepszej opiece medycznej, dzięki coraz bardziej nowoczesnym generacjom leków, choroba ta jest pod kontrolą i ludzie żyją mniej więcej tyle, co średnio w społeczeństwie – mówi w rozmowie z agencją Newseria Innowacje Grzegorz Maciążka, dyrektor medyczny Glaxo Smith Kline.

Dzięki medycznym innowacjom można kontrolować przebieg wielu chorób o wciąż niewyjaśnionym podłożu. Przykładem mogą być nieswoiste zapalenia jelit, których leczenie obecnie sprowadza się do indukcji i utrzymania remisji. Coraz częściej i z dużą skutecznością wykorzystywane są do tego leki biologiczne lub biopodobne. Trzy z nich – infliksymab, adalimumab i wedolizumab – są już dostępne dla pacjentów w ramach programów lekowych finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Szereg kolejnych substancji znajduje się w fazie badań klinicznych.

Dostęp do skutecznych metod wywołania i podtrzymania remisji ma wymiar nie tylko społeczny, lecz także ekonomiczny. Z raportu kosztów wynikających z zaostrzenia choroby sporządzonego przez PEX PharmaSequence wynika, że pacjenci cierpiący na Chorobę Leśniowskiego-Crohna miesięcznie tracą na leczenie nawet ponad 1 tys. zł.

W przypadku wielu chorób najważniejsze jest jednak zapobieganie ich powstawaniu. Infekcjom wirusowym można zapobiegać poprzez przeprowadzanie szczepień.

– Szczepienia są ewidentnym przykładem innowacji, która wpływa na redukcję liczby chorych, m.in. przeciwko WZW B. liczba nowych zakażeń WZW B jest teraz bardzo niska, ta choroba jest pod kontrolą. Ostatnim przykładem innowacji, do których Polska też dołączyła, są dostępne dla wszystkich dzieci po urodzeniu szczepienia przeciwko pneumokokom. Polska dołączyła do wielu krajów, gdzie takie szczepienia występują. We wszystkich krajach, bez względu na schematy, rodzaje szczepionek, redukcja takiej inwazyjnej choroby pneumokokowej po wprowadzeniu szczepień jest przynajmniej dziesięciokrotna –przekonuje Grzegorz Maciążka.

Zanim programy szczepień przeciwko pneumokokom stały się refundowane na poziomie ogólnopolskim, niektóre samorządy finansowały je z własnych budżetów. Pionierem takich programów były Kielce, które finansują je od 2006 roku. Jak przekonują wakcynolodzy pracujący nad wdrożeniem tych programów, dzięki nim udało się po kilku latach osiągnąć obniżenie nosicielstwa agresywnych pneumokoków do zaledwie 5 proc., podczas gdy w sąsiednich miastach wynosiło ono 60 proc.

Innowacje w medycynie to przede wszystkim poprawa zdrowia społeczeństwa i jakości życia chorych, ale również ogromna gałąź przemysłu napędzającego rozwój gospodarczy. Jak podaje IgeaHub, światowy rynek farmaceutyczny w minionym roku był wyceniany na 1,11 bln dol. Proces wprowadzania innowacji na rynku medycznym jest jednak długotrwały.

– Sam proces technologiczny związany z powstawaniem nowych leków to proces kilkunastoletni. Jest związany z jednej strony z inwestycjami w badania kliniczne, ale później również w produkcję leków, ich dystrybucję, więc są przykłady firm, które inwestując w Polsce, inwestując w te wszystkie obszary, inwestują również i mają wpływ na rozwój gospodarki. Polska ma wielu naukowców i wiele osób, które są doceniane, mamy wysoki poziom wiedzy, dużo osób wykształconych – twierdzi ekspert.

Mimo że każdy rok przynosi coraz więcej innowacji w medycynie, to wciąż przed naukowcami stoi wiele wyzwań. Te najpoważniejsze wiążą się z chorobami onkologicznymi, autoimmunologicznymi i zakaźnymi.

– Dzięki wielu innowacjom jest nadzieja na to, że część chorób albo będzie pod kontrolą, albo może zostać wyeliminowana i są takie przykłady, np. WZW C można już nie tylko kontrolować, lecz także leczyć. Trwają badania w wielu obszarach, również w HIV, gdzie ambicją jest to, ażeby doszło do wyleczenia, nie tylko kontroli choroby – podsumowuje Grzegorz Maciążka.

Z raportu Rynek Farmaceutyczny w 2017 roku przygotowanego przez IQVIA wynika, że polski rynek farmaceutyczny był wyceniany w minionym roku na 38,3 mld zł i wzrósł w ujęciu rok do roku o niespełna 5 proc.