Onkologiczne Centrum Kryzysowe udostępniło nową ścieżkę pacjenta

Pani Ida pierwsze niepokojące objawy zauważyła w czasie, kiedy była w ciąży. Na początku pojawiła się chrypka, a  potem stopniowo traciła głos. Leczyło ją wielu lekarzy: rodzinny, laryngolog i foniatra. Oczywiście pojawiły się antybiotyki. Po porodzie zaczęła działać i na własną rękę zrobiła badania. Diagnoza była trudna do zaakceptowania: rak krtani. Kiedy trafiła do profesora, specjalisty w jej chorobie niestety było już za późno na leczenie oszczędzające. Pani Ida bardzo się bała. Bała się czy obudzi się po operacji? Jak będzie po niej funkcjonować? Jak będzie wychowywać swoją córkę? Pomocne okazały się spotkania ze specjalistami m.in. z psychologiem i fizjoterapeutą, który po operacji uczył ją banalnych, podstawowych rzeczy jak wstawianie z łóżka czy podniesienie głowy.  W przejściu choroby pomogła jej córeczka, która w naturalny sposób zaakceptowała chorobę i mowę mamy z pomocą protezy głosu. To córka dawała jej siłę, kiedy z bólu nie mogła jeść, oddychać, spać.

Po operacji i wielomiesięcznej rehabilitacji pani Ida wróciła do pracy, którą nadal może wykonywać dzięki wprowadzeniu pewnych zmian do swoich zawodowych zadań. I chociaż minęło już 5 lat Pani Ida do dzisiaj utrzymuje kontakt z lekarzami i zespołem, który pomógł jej poradzić sobie z rakiem.

Rozmowę z panią Idą oraz z prof. Wojciechem Golusińskim wybitnym specjalistą w zakresie otolaryngologii oraz chirurgii głowy i szyi, kierownikiem Kliniki Chirurgii Głowy i Szyi i Onkologii Laryngologicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu można obejrzeć na naszym kanale na You Tube. 

***

Nowotwory głowy i szyi to guzy znajdujące się w obszarze pomiędzy podstawą czaszki    a obojczykami, za wyjątkiem mózgu i gałki ocznej. W większości (w 90 proc.) wywodzą się z nabłonka wielowarstwowego płaskiego.

Pod względem zachorowalności na te nowotwory Polska jest na 29. miejscu w Europie, ale pod względem śmiertelności – na 2. ponieważ raki głowy i szyi najczęściej diagnozowane są u nas w III i IV stadium zaawansowania. W ciągu 10 lat liczba zachorowań wzrosła o 24 proc. (do 13 423 przypadków w 2021 roku). I pomimo postępu w medycynie na przestrzeni 3 dekad – liczba zgonów na raki szyi i głowy pozostaje niezmienna.

Do rozwoju nowotworów złośliwych głowy i szyi przyczyniają się: palenie tytoniu, spożywanie alkoholu, wirusy onkogenne (HPV, EBV, HIV), niewłaściwa higiena jamy ustnej (lub jej brak), czynniki genetyczne i środowiskowe, promieniowanie UV i czynniki dietetyczne. Coraz częściej obserwuje się przypadki występowania tych raków u osób w 4. lub 5. dekadzie życia, aktywnych seksualnie, o wysokim statusie socjo-ekonomicznym, głównie z powodu infekcji wirusem HPV. Na płaskonabłonkowe nowotwory szyi i głowy częściej zapadają mężczyźni (7 proc.) niż kobiety (1 proc.).

Ze względu na swoje umiejscowienie ten rodzaj raków rozwija się skrycie. Dlatego tak istotne jest, aby nie ignorować objawów, takich jak:

• ból gardła

• pieczenie języka

• niegojące się owrzodzenie oraz/lub czerwone albo białe naloty w jamie ustnej
• ​ból podczas połykania lub trudności z połykaniem
• przewlekła chrypka
• niedrożność nosa lub krwawy wyciek z nosa
• guz na szyi

Tu ważna jest zasada „1 przez 3”: jeśli choć jeden z objawów utrzymuje się dłużej niż 3 tygodnie mimo zastosowanego leczenia, należy poprosić lekarza POZ o skierowanie do specjalisty otolaryngologa. Wcześnie wykryty rak może być w pełni wyleczalny!

Jednym ze skutecznych sposobów zapobiegania tym nowotworom (szczególnie rakowi gardła) są szczepienia przeciw wirusowi HPV. Dlatego należy szczepić dziewczynki i chłopców przed rozpoczęciem inicjacji seksualnej – wtedy uzyskuje się największą skuteczność szczepień. Dzięki powszechnym programom w Polsce dostępne są bezpłatnie dwie szczepionki: 2-walentna Cervarix i 9-walentna Gardasil 9.

Na stronach Onkologicznego Centrum Kryzysowego stowarzyszenia Ruch Onkologiczny PARS szczegółowo opisujemy objawy raka głowy i szyi oraz sposoby jego diagnozowania. Podpowiadamy, jakie badania trzeba wykonać i jakie terapie mogą być zastosowane, co zależy przede wszystkim od typu, stopnia zaawansowania choroby i stanu chorego. Zebraliśmy też informacje o możliwościach wsparcia psychicznego, niezwykle istotnego w trudnych momentach, z którymi przychodzi się mierzyć podczas choroby.

Onkologiczne Centrum Kryzysowe www.centrumkryzysowe.org.pl  to merytoryczna platforma, która krok po kroku przeprowadza przez wszystkie etapy diagnozy i leczenia różnych nowotworów. Pacjenci oraz ich bliscy mogą dowiedzieć się o przebiegu danego raka, ścieżce leczenia choroby czy postępowaniu w sytuacji wznowy. OCK proponuje też wsparcie psychologiczne i merytoryczne pod numerem 22 105 55 30 - Infolinia Onkologicznego Centrum Kryzysowego działa od poniedziałku do piątku w godz.17.00-19.00.