Powstaje Genomiczna Mapa Polski. Będzie pomagać w lepszym doborze leków i walce z groźnymi chorobami

Trwają coraz bardziej zaawansowane badania genetyczne. Opracowywana jest Genomiczna Mapa Polski, która pozwoli na wprowadzanie na rynek leków celowanych. Coraz więcej start-upów i młodych firm pracuje nad analizą danych genetycznych, która może przyczynić się do lepszego doboru leków w konkretnych chorobach. Krakowska firma Intelliseq chce oferować szpitalom i uczelniom przystępne cenowo oprogramowanie do analizy genów.

– Nasze oprogramowanie ma na celu zautomatyzowanie i przyspieszenie procesu analizowania danych genetycznych i usprawnienie pozyskiwania informacji z kodu genetycznego – podkreśla w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Innowacje Rafał Sobczak, dyrektor ds. produktu w startupie Intelliseq, uczestniczącym w programie Sieć Mentorów PFR. – Rynek jest ciągle w początkowej fazie. Pierwszy genom zsekwencjonowano mniej więcej 15 lat temu. Od tego czasu zaczęły powstawać kolejne firmy, jednak nie obawiamy się konkurencji. Udało nam się znaleźć własną niszę.

Krakowski Intelliseq działa na rynku badań genomicznych, oferując oprogramowanie do analizy badań genetycznych. Obecnie prowadzi dwa projekty. PGx Plus zakłada opracowanie oprogramowania do farmakogenomiki, które bada wpływ genomu danej osoby na leki i pozwala na ich optymalny dobór. Celem projektu Mobigen jest z kolei opracowanie aplikacji mobilnej, która w przejrzysty i czytelny sposób zaprezentuje użytkownikowi informacje z dziedziny genetyki personalnej. Firma rozwija też system do analizy danych genetycznych z NGS (Next Generation Sequencing).

–  Na rynku są dostępne bardzo zaawansowane metody, które są drogie w zakupie, jak również kosztowne we wdrożeniu. Nasze rozwiązanie nie wymaga dużych nakładów na start. Dzięki temu jest dostępne dla wielu laboratoriów i tym samym pozwala im wejść na rynek danych genetycznych – zaznacza Rafał Sobczak. – Z naszym rozwiązaniem chcielibyśmy trafić do laboratoriów, do uniwersytetów i do tzw. core facilities przy uniwersytetach i przy szpitalach.

Z kolei Inno-Gene opracowuje Genomiczną Mapę Polski. W jej ramach firma wykona 5 tys. sekwencjonowań genomowych mieszkańców Polski. Na ich podstawie utworzy narzędzia bioinformatyczne. To największy w historii Polski projekt genetyczny. Jego efektem będzie lepsze profilowanie i wprowadzenie leków celowanych. Instytut Chemii Bioorganicznej PAN przekazał pod koniec lutego pierwszych 500 próbek do badań.

W połowie 2020 roku planowana jest z kolei komercjalizacja projektu PCR|ONE warszawskiej spółki Scope Fluidics. System ten pozwoli na analizę materiału biologicznego pacjenta i identyfikację ewentualnych zakażeń bakteryjnych. Docelowo ma on skrócić czas wykrycia gronkowca złocistego z doby do 15 minut, co może okazać się szczególnie pomocne w szpitalach, gdzie najczęściej dochodzi do zakażenia tą bakterią.

W marcu ruszy natomiast usługa Intelliseq.

– My już używamy tego rozwiązania wewnątrz naszej firmy, wykorzystujemy silnik, który analizuje dane genetyczne. Wykonujemy już usługi dla wielu ciekawych podmiotów z Polski i z zagranicy, głównie ze Stanów Zjednoczonych. Jednak uruchomienie produktu, z którego będzie można skorzystać  w formie SaaS (Software as a Service – przyp. red.), jest przewidziane na marzec – mówi Rafał Sobczak.

Według danych Allied Market Research globalny rynek NGS był w 2018 roku wart 4,5 mld dol. W 2026 roku jego wartość ma osiągnąć poziom 18,56 mld dol., rosnąc rok do roku o 19,2 proc.