Wszystkie newsy

Naukowcy z Uniwersytetu w Memphis przyjrzeli się różnicom w aktywności wokalnej niemowląt. Okazało się, że w pierwszym roku życia chłopcy wytwarzają więcej dźwięków zbliżonych do mowy, ale już w drugim roku życia to płeć żeńska ma przewagę, jeśli chodzi o rozwój języka. Badacze nie są pewni, skąd te różnice, ale wskazują na biologiczne wyjaśnienie tego zjawiska.

Po pandemicznym zastoju kolej w Polsce przeżywa renesans, a statystyki dotyczące liczby podróżnych biją kolejne rekordy. To zaś pociąga za sobą konieczność dużych inwestycji, a ambitne plany w tym obszarze ma PKP Intercity. Narodowy przewoźnik zamierza do 2030 roku wydać na tabor i infrastrukturę łącznie ok. 27 mld zł. Dzięki temu będzie uruchamiać około dwa razy więcej pociągów niż obecnie, które na dodatek mają być dużo bardziej komfortowe i szybsze – standardem mają się stać podróże z prędkością 160–250 km/h.

Zaledwie 4 proc. zwierząt w zoo wykazuje jednoznacznie pozytywne reakcje na obecność ludzi – wynika z obserwacji dokonanych przez brytyjskich behawiorystów. Poddali oni analizie ponad 100 prac badawczych poświęconych reakcjom różnych gatunków zwierząt na ludzi oglądających je w zoo. Wyodrębnili te, dla których obecność człowieka stanowi źródło stresu, takie, które wykazują pozytywne reakcje na odwiedzających, oraz te, dla których ludzie wydają się obojętni. Zebrane dane mogą się przyczynić do poprawy dobrostanu zwierząt w ogrodach zoologicznych.

Udział dużych platform sprzedażowych w rynku e-commerce sukcesywnie rośnie i w tej chwili już 62 proc. internetowych zakupów jest realizowanych właśnie poprzez marketplace’y. Sprzedaż za granicę za pośrednictwem takich platform to dla firm – zwłaszcza MŚP – stosunkowo najłatwiejsza forma zagranicznej ekspansji. Polskie przedsiębiorstwa tylko w niewielkim stopniu korzystają jednak z tej szansy.

Naukowcy z Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób w Atlancie zbadali związek między aktywnością fizyczną Amerykanów a śmiertelnością wśród osób cierpiących na grypę i zapalenie płuc. Wykazali, że ćwiczenia, wykonywane nawet w niewielkich ilościach, przyczyniają się do spadku ryzyka zgonu z powodu tych chorób o niemal połowę. Rekomendują przy tym wspieranie aktywności fizycznej w lokalnych społecznościach.

Dzięki wykorzystaniu sztucznej sieci neuronowej naukowcom z Australii i Stanów Zjednoczonych udało się wyodrębnić unikalne kombinacje metabolitów powiązane z chorobą Parkinsona. Narzędzie o nazwie CRANK-MS, wykorzystując dane z analizy krwi, zidentyfikowało wczesne markery zachorowania. Badacze sądzą, że dzięki temu w przyszłości uda się opracować proste testy diagnostyczne z krwi.

Trwają prace nad dalszym rozszerzaniem funkcjonalności aplikacji mObywatel 2.0. Jeszcze w sierpniu zostanie wprowadzone tymczasowe prawo jazdy, które pojawi się w aplikacji tuż po zdanym egzaminie. Dzięki temu świeżo upieczony kierowca nie będzie musiał oczekiwać na wydanie dokumentu, tylko od razu będzie mógł korzystać z nowo nabytych uprawnień. Kolejna funkcjonalność, na którą wiele osób czeka, to zastrzeganie numeru PESEL z poziomu mObywatela. Centralny Ośrodek Informatyczny pracuje także nad taką możliwością poza aplikacją.

Amerykańscy naukowcy zbadali, jak ludzie reagują na fałszywe informacje podawane przez sztuczną inteligencję. Okazało się, że zaufanie do systemu tracimy wówczas, gdy ten przyzna się do kłamstwa i wprowadzenia w błąd. Jeśli o nim nie wspomni, a tylko przeprosi, wówczas najprawdopodobniej uznamy to za zwykłą pomyłkę. To kolejny dowód na to, że użytkownicy darzą sztuczną inteligencję nadmiernym zaufaniem. Z drugiej strony naukowcy uważają, że być może taka reakcja ma swoje uzasadnienie w relacjach społecznych. W niektórych sytuacjach uznajemy bowiem, że kłamstwo jest lepszym wyjściem niż mówienie prawdy. Być może tego samego ludzie oczekują od sztucznej inteligencji, a twórcy odpowiadają tylko na to zapotrzebowanie.

Inaczej niż w wielu krajach Europy Zachodniej w Polsce spółdzielnie energetyczne nie są zbyt popularne, a przepisy, które mają zdynamizować ich rozwój, są dopiero na etapie procedowania. – Żeby szerzej upowszechnić model społecznej energetyki, trzeba przede wszystkim dobrze go zaplanować, a w tym celu trzeba też wykonać pracę doradczą – podkreśla Andrzej Kaźmierski z Ministerstwa Rozwoju i Technologii. Resort planuje w tym roku uruchomić nabory w wartym ponad 95 mld euro konkursie, który ma dostarczyć samorządom know-how i zapewnić wsparcie przedinwestycyjne dla takich projektów. Wciąż czeka jednak na uruchomienie w tym celu środków z KPO.

Niemieckojęzyczni użytkownicy Twittera najczęściej uznawali NATO za odpowiedzialne eskalacji wojny w Ukrainie – odkryli naukowcy z Uniwersytetu Monachijskiego, badając wpisy po angielsku, niemiecku i rosyjsku z pierwszych czterech miesięcy po wybuchu wojny. Tego typu stwierdzenia pojawiały się nawet częściej w języku niemieckim niż rosyjskim, choć nie można tego wiązać z ogólnym poparciem społeczeństw niemiecko- i rosyjskojęzycznych dla tej tezy. Z kolei anglojęzyczna społeczność Twittera częściej widzi w NATO rozjemcę. Angielski jest też zdaniem naukowców językiem, w jakim powinny być pisane apele o wsparcie dla walczącej Ukrainy.

Największe firmy motoryzacyjne przeznaczają setki milionów dolarów na rozwój nowych platform dla pojazdów elektrycznych. Polskiej spółce Innovation AG z Dolnego Śląska udało się to zrobić w niecałe trzy lata, za zaledwie ułamek tego budżetu. Stworzony przez nią eVAN – w pełni elektryczny samochód dostawczy, który jest w stanie przejechać nawet do 400 km na jednym ładowaniu – uzyskał niedawno dopuszczenie do ruchu, a w tej chwili trwają rozmowy o rozpoczęciu jego seryjnej produkcji. – eVAN jest pierwszym prawdziwie polskim samochodem elektrycznym. Od początku był tworzony jako produkt nastawiony na komercjalizację, który ma być odpowiedzią na potrzeby rynkowe – podkreśla Tomasz Drzał z Innovation AG.

Elastyczne, nadające się do noszenia urządzenie medyczne może znacznie przyspieszyć walkę z chorobami serca. Zespół kierowany przez naukowców z Uniwersytetu Teksańskiego w Austin opracował ultracienki, lekki, elektroniczny tatuaż, który po przyczepieniu do klatki piersiowej zapewnia ciągłe, mobilne monitorowanie pracy serca poza środowiskiem klinicznym. Zawiera on dwa czujniki, które razem dostarczają wyraźny obraz stanu serca, dzięki czemu dają klinicystom większą szansę na wczesne wychwycenie objawów nieprawidłowości w działaniu tego narządu. Według WHO choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią główną przyczynę zgonów na świecie. Jak wskazuje Polskie Towarzystwo Kardiologiczne, w Polsce są one wiodącą przyczyną nadumieralności, czyli zgonów w grupie pacjentów poniżej 65. roku życia. Wśród chorób układu krążenia choroby serca stanowią 59 proc. przyczyn zgonów.

Sieć Biedronka otwiera się na rynek elektromobilności. W ciągu półtora roku chce udostępnić na parkingach 1,8 tys. punktów ładowania w 600 lokalizacjach na terenie całej Polski. Ma to być największa sieć szybkich ładowarek w kraju. – Będziemy zapewniać dostęp do tej usługi zarówno w mniejszych, jak i w dużych miejscowościach – zapowiada Paweł Stolecki, członek zarządu i dyrektor operacyjny Jeronimo Martins Polska. Ładowarki o mocy 120 kW, których operatorem jest PowerDot, umożliwią naładowanie baterii w ok. 20–30 min. Będą też wyposażone w terminal do płatności kartami, więc nie będą wymagały zakładania konta czy pobierania aplikacji.

Rosyjska agresja na Ukrainę spowodowała, że wiele spośród tamtejszych uniwersytetów i uczelni wyższych wciąż ma ograniczone możliwości funkcjonowania, a wśród kilkunastu milionów ludzi, którzy opuścili ogarnięty wojną kraj, są również naukowcy i przedstawiciele środowiska akademickiego. W krajach UE, także w Polsce, mogą liczyć na wsparcie, które umożliwia im m.in. kontynuację prac badawczych. To wsparcie zapewnia również międzynarodowa społeczność naukowa – amerykańska Narodowa Akademia Nauk ściśle współpracuje przy tym z PAN i przeznacza na ten cel miliony dolarów, gromadząc kolejne fundusze.

Jak wskazuje Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, w Polsce wiele dobrych pomysłów nie zostaje wdrożonych, bo ich twórcom brakuje znajomości środowiska biznesowego i środków na ich realizację. Aby takich sytuacji było jak najmniej, ważne jest wsparcie programów akceleracyjnych. Dlatego w uruchomionym właśnie konkursie, prowadzonym w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki, PARP szuka instytucji, które będą potrafiły skutecznie przekazywać biznesową wiedzę, doświadczenie i wspierać mentorsko start-upy w początkowej fazie ich rozwoju. Na ten cel przeznaczy ponad 90 mln zł. Część z tych pieniędzy trafi też do młodych, innowacyjnych biznesów w formie grantów.