Pompa ciepła i biomasa, czyli zgrany duet

Jednym z urządzeń grzewczych wybieranych, w ramach dotychczasowych edycji Programu Czyste Powietrze, jest powietrzna pompa ciepła. Mimo wielu zalet, jak każde urządzenie, ona także ma swoje minusy, które jednak łatwo wyeliminować. Wystarczy połączyć pompę ciepła, np. z kominkiem opalanym drewnem.

Pompy ciepła możemy podzielić na dwa typy – powietrzne lub gruntowe. Jak sama nazwa wskazuje, jedna „pobiera” ciepło z powietrza, druga zaś z wykopu lub wykopów wykonanych w gruncie. Ponieważ powietrzna pompa ciepła jest dużo łatwiejsza w instalacji, nie ma takich obostrzeń jak pompa gruntowa, aby można było ją zastosować (powierzchnia działki, poziom wód gruntowych, etc.), a do tego jest dużo tańsza, to właśnie tego typu urządzenia są jednymi z najchętniej wybieranych przez inwestorów.

Pompa ciepła – efektywność zależna od pogody

Cytując klasyka, „sorry, taki mamy klimat”, że czasem temperatura spada poniżej 5 stopni Celsjusza. Dla użytkowników powietrznych pomp ciepła istnieją jednak alternatywy.

Wymiennik ciepła (wyglądający jak chłodnica) zamarza, bo posiada on temperaturę o ok. 7 stopni Celsjusza niższą niż powietrze. Jest to normalne zjawisko wynikające z tego, że podczas pobierania ciepła na wymienniku wykrapla się woda. Dzieje się tak tylko w określonych warunkach, najczęściej w wilgotne dni przy temperaturze bliskiej 0˚C. Urządzenia te dobrze sobie z tym radzą poprzez wykonywanie funkcji odmrażania, jednak kosztuje to nieco energii. Z kolei przy dużym mrozie problem zamarzania maleje - w powietrzu jest mniej wilgoci, jest zazwyczaj suchsze. Jednak sprawność urządzenia również wtedy maleje ze względu na zbyt niską temperaturę powietrza/otoczenia, które jest źródłem ciepła i wtedy włączają się grzałki zasilane energią elektryczną - tłumaczy Krzysztof Woźniak – specjalista ds. energii w Grupie Zdrowego Oddychania.

Aby zapewnić odpowiednią ilość ciepła w instalacji, pompy wyposażone są w mocne grzałki elektryczne, które uzupełniają moc pompy tylko w bardzo mroźne dni, ale jest to dodatkowy, zauważalny koszt. Można oczywiście zasilać pompę ciepła instalacją fotowoltaiczną, uzupełnioną, np. o magazyn energii, jednak niesie to za sobą kolejne, dość duże inwestycje. Ponadto zimą i tak mają wątpliwą skuteczność.

Dlatego pompa ciepła tworzy znakomity tandem z kominkiem, którym dogrzewamy pomieszczenia w wilgotne i mroźne dni. Jest to niemal idealna instalacja grzewcza, która umożliwia uniknięcie wysokich rachunków za prąd do zasilania pompy ciepła – dodaje Krzysztof Woźniak.

Do wspomagania pomp ciepła idealnie nadają się miejscowe ogrzewacze pomieszczeń – kominki i piece, które mogą być wyposażone w płaszcz wodny. Dodatkowo są one niezależne od zasilania elektrycznego i mogą działać nawet w czasie zaniku prądu.

Kominki zapewniają bezpieczeństwo energetyczne, są zasilane odnawialnym źródłem energii - drewnem kawałkowym, które jest odnawialnym i najtańszym źródłem energii. które wpisuje się w gospodarkę o obiegu zamkniętym i neutralności klimatycznej.Współcześnie budowane domy posiadają ogrzewanie w większości płaszczyznowe, głównie podłogowe, czasami ścienne. Coraz rzadziej konwekcyjne (grzejnikowe). Oszczędności w ogrzewaniu domów polegają nie tylko na ograniczeniu strat ciepła budynków, czy też doborze oszczędnego źródła ciepła ale przede wszystkim na inteligentnym zarządzaniu systemem (sterowaniu ogrzewaniem). I tutaj mamy do czynienia z ogromnym rozwojem branży sterowników pokojowych, czy też głowic nagrzejnikowych, które w ramach potrzeb danego pomieszczenia uruchamiają dany obieg lub go wyłączają jeżeli dane pomieszczenie z jakichś innych powodów (źródeł) będzie miało zagwarantowaną żądaną temperaturę. Każdy kilowat energii pozyskanej z drewna zmniejszy również o kilowat pobór energii z innego źródła, np. pompy ciepła. Należy zaznaczyć, że notujemy ogromny wzrost zainstalowanych central rekuperacyjnych, które oprócz dbałości o jakość powietrza, którym oddychamy, stały się przy okazji elementem rozrzutu ciepła w budynku. Trudno tu nie mówić o współpracy pieca czy kominka z rekuperacją – zauważa Konrad Kućmierz, ekspert kampanii Drewno Pozytywna Energia.

Energia elektryczna jest oczywiście niezbędna do obsługi wspomnianych sterowników. Efektem działania systemu złożonego ze wspomnianych elementów, jest nie tylko stabilna temperatura w pomieszczeniach i dostępność wody użytkowej, ale przede wszystkim maksymalne ograniczenie wysokości rachunków za prąd. Na rynku dostępne są też rozwiązania, w których w przypadku zaniku energii z sieci sterownik otwiera przepływ powietrza, co pozwala dalej korzystać z urządzenia i cieszyć się ciepłem, ale klasycznie – w trybie sterowania manualnego.

Kominek opalany drewnem, pellet lub inne – decyzja należy do Ciebie

Oczywiście wybór kominka opalanego drewnem, który ma stanowić wsparcie dla pompy ciepła lub innego podstawowego źródła ciepła w budynkach mieszkalnych, należy do nas. Na rynku każdy powinien znaleźć coś dla siebie. Kocioł na pellet może być wyposażony w zasobnik, który wystarczy na kilkanaście godzin pracy urządzenia. Z drugiej jednak strony, jeden worek pelletu waży 15 kg – trzeba mieć to na uwadze.

Kominek opalany drewnem, nie dość, że stanowi element wystroju wnętrza i tworzy „klimat” w długie, zimowe wieczory, to nie wymaga ładowania na raz kilkudziesięciu kilogramów drewna. Możemy również wybrać urządzenie o większej bezwładności i masie - kominek lub piec akumulacyjny.

Są to urządzenia bardziej skomplikowane i a ich projektowanie i budowa wymaga większej wiedzy i doświadczenia. Cechą charakterystyczną tych urządzeń jest długi czas oddawania energii poprzez promieniowanie liniowe, najbardziej naturalne dla organizmów żywych i otoczenia. W obecnych czasach tego typu urządzenia cechuje świetna współpraca z pokojowymi regulatorami ciepła, które w poszczególnych strefach (pomieszczeniach) wychwytują dodatkowe ciepło wyemitowane z pieca, zmniejszającym tym samym zużycie energii wytworzonej przez prąd dla pompy ciepła, czy przez ogrzewanie elektryczne, czy każde inne, np. gazowe. Drewno opałowe, pellet, zrębka to naturalne źródła energii odnawialnej, pozyskiwanej z minimalnym śladem węglowym. Drewno daje ciepło, energię dla przygotowania posiłków, ogień uwolniony z drewna jest dla człowieka hormonem szczęścia i zródłem endorfin. Ogień z drewna towarzyszy człowiekowi od tysięcy lat i dzięki niemu świat jest w tym miejscu w jakim jest – przekonuje Konrad Kućmierz, ekspert Kampanii Drewno Pozytywna Energia.

Po podliczeniu, koszty sezonu grzewczego z powietrzną pompą ciepła i kominkiem w jednym domu mogą wypaść nadspodziewanie korzystnie. W jesienno-wiosenne dni o temperaturach wyższych niż 5 stopni Celsjusza pompa ciepła daje bezobsługowe i niezwykle tanie ciepło. Gdy robi się chłodniej, rozpalenie w kominku daje dodatkową, nadal tanią i odnawialną energię, która pozwala zaoszczędzić spore ilości prądu. Owszem, trzeba wtedy rozpalić ręcznie, ale zyskujemy natychmiastowe ciepło i niepowtarzalną w zimne dni atmosferę. Miłym zaskoczeniem jest podsumowanie finansowe, które pokazuje, że wsparcie powietrznej pompy ciepła kominkiem lub piecem daje sezonowa oszczędność rzędu 25-45% -podsumowuje Krzysztof Woźniak.