Zielona rewolucja – jak zmienia się sposób pozyskiwania energii w Polsce?

Zielona rewolucja – jak zmienia się sposób pozyskiwania energii w Polsce?

Ciągły, dynamiczny rozwój gospodarczy, przemysłowy i technologiczny skutkuje rosnącym zapotrzebowaniem na energię elektryczną. Szacuje się, że światowe zużycie energii w kolejnych 30 latach wzrośnie nawet o 50% (Rządowa Agencja Stanów Zjednoczonych, EIA). Obserwowane od dziesięcioleci postępujące zmiany klimatyczne i środowiskowe wymusiły ograniczanie pozyskiwania energii ze źródeł kopalnych i zmotywowały do poszukiwania alternatywnych, ekologicznych źródeł energii.  Odpowiedzią na to stały się odnawialne źródła energii (OZE), a ich udział w ogólnej produkcji energii stale rośnie.

Rozwój energii odnawialnej w Polsce

Odnawialne źródła energii to przede wszystkim Słońce, woda płynąca, woda geotermalna, wiatr, ale również biopaliwa stałe, biogazy, biopaliw ciekłych, a także ciepło otoczenia pozyskiwane za pomocą pomp ciepła.

Zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania OZE, państwa członkowskie były zobowiązane zapewnić do 2020 r. określony udział energii odnawialnej w całkowitym końcowym zużyciu energii. Dla Polski cel ten ustalono na poziomie 15%.

W początkowej fazie realizacja tego celu w Polsce przebiegała powoli i mało ofensywnie. Pierwszy znaczący wzrost udziału energii z OZE, moment przełomowy, odnotowano w 2018 r. Na koniec 2020 r., jak wskazują dane z GUS, Polsce udało się osiągnąć poziom 16,3% udziału energii z OZE realizując tym samym postawiony cel. Trend rozwoju zostaje utrzymany, a pozyskiwanie energii z OZE stale rośnie. W styczniu 2023 r. łączny udział energii z OZE w produkcji energii elektrycznej w Polsce wynosił 19.07%.

Najważniejszymi źródłami energii odnawialnej w naszym kraju są elektrownie wiatrowe – udział na poziomie 15,44% oraz elektrownie wodne – udział na poziomie 2,27% ogólnej produkcji krajowej. Pozostałe źródła energii odnawialnej, przede wszystkim fotowoltaika wraz z energią geotermalną stanowiły 1,36% krajowej produkcji energii.

W Polsce zdecydowanym liderem w produkcji energii z OZE jest województwo zachodniopomorskie. Udział tak pozyskanej energii w roku 2020, wg danych GUS, wynosił 58,46%. Jeszcze bardziej zauważalny, wręcz rekordowy, był udział energii z OZE w ogólnym zużyciu energii elektrycznej – aż 82,16%. Jednocześnie skrajnie niskie wskaźniki produkcji energii z OZE oraz zużycia energii z OZE, na poziomie od 5,42% do 6,79%, odnotowuje się kolejno w województwach małopolskim, śląskim, dolnośląskim i mazowieckim. Te dane pokazują ogromną dysproporcję między poszczególnymi województwami i jednocześnie wskazują jasno potencjalne kierunki ekspansji.

Źródła energii w regionie Dolnego Śląska

Województwo dolnośląskie jest jednym z najbardziej uprzemysłowionych regionów w Polsce. Najszybciej rozwijające się sektory gospodarki to motoryzacja, elektrotechnika, elektromechanika, tworzywa sztuczne oraz produkcja wyrobów z metali. Z danych zebranych przez Krajową Agencję Poszanowania Energii, w ramach prac nad „Strategią Energetyczną Dolnego Śląska – kierunkami wsparcia sektora energetycznego”, wynika, że w 2019 r. około 91% energii produkowanej w województwie pochodziło ze źródeł konwencjonalnych, głównie z elektrociepłowni węglowych. Udział energii ze źródeł niekonwencjonalnych w całkowitej produkcji energii elektrycznej wynosił zaledwie 9%. W 2020 r. Urząd Marszałkowski Dolnego Śląska podjął się opracowania strategii dla rozwoju energetyki w regionie. Dokument, przyjęty przez Zarząd Województwa Dolnośląskiego Uchwałą nr 2184/VI/20 z dnia 9 czerwca 2020 r. zakłada osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. Głównym celem projektu jest wypracowanie równowagi pomiędzy emisją gazów cieplarnianych a ich składowaniem lub pochłanianiem w procesach naturalnych przez zbiorniki wodne, lasy i gleby.

Działalność firmy z sektora OZE, VSB Energie Odnawialne Polska, w istotny sposób wpisuje się w strategię przyjętą przez Zarząd Województwa Dolnośląskiego. W 2013 r. firma uruchomiła na Dolnym Śląsku jeden ze swoich największych projektów – farmę wiatrową w Taczalinie.  VSB dostrzegając potrzeby regionu, rozwija swoje kolejne projekty i planuje postawić kolejne turbiny w województwie dolnośląskim. Rozpoczęcie kolejnej budowy w południowo-zachodniej części kraju, w pobliżu granicy z Czechami, planowane jest na początek 2024 r.

Firma rozwija swoje projekty również w innych województwach. W województwie wielkopolskim firma zbudowała liczący 13 turbin Park Wiatrowy Baranów-Rychtal, który uruchomiony zostanie w najbliższych miesiącach.

Park Wiatrowy Taczalin

Elektrownie Wiatrowe w Taczalinie, wspierają lokalny przemysł – od 2019 r. dostarczają zieloną energię do fabryki produkującej silniki samochodowe w Jaworze. Dzięki przyłączeniu koncernu Mercedes-Benz Manufacturing Poland do lokalnej sieci dystrybucyjnej możliwe było uzyskanie ekologicznej produkcji bez emisji CO2.

– W 2018 roku zawarliśmy długoterminową umowę z firmą motoryzacyjną Mercedes-Benz funkcjonującą w województwie dolnośląskim. Park Wiatrowy Taczalin zaopatruje w całości w ekologiczną energię elektryczną pochodzącą ze źródeł odnawialnych zakład budowy silników. Jest to pierwsza tego rodzaju umowa zawarta między przedstawicielem sektora przemysłowego a branżą elektrowni wiatrowych. VSB Energie Odnawialne Polska wybudowała Park Wiatrowy Taczalin bezpośrednio przy autostrady A4. Łącznie 22 turbiny dostarczają ekologiczny prąd do nawet 25 000 domostw – informuje Hubert Kowalski, Prezes Zarządu VSB Energie Odnawialne Polska.

Źródła:

• „EIA projects nearly 50% increase in world energy usage by 2050, led by growth in Asia”, www.eia.gov (dostęp: 13.03.2023).
• „Energia ze źródeł odnawialnych w 2020 r.”, www.stat.gov.pl (dostęp: 13.03.2023).
• „Struktura produkcji elektrycznej”, www.rynekelektryczny.pl (dostęp: 13.03.2023).
• „Odnawialne źródła energii”, www.eregion.wzp.pl (dostęp: 13.03.2023).
• „Analiza produkcji, zużycia oraz zapotrzebowania na energię elektryczną, paliwa gazowe i ciepło” www.irt.wroc.pl (dostęp: 2020)

VSB Energie Odnawialne Polska Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu jest spółką córką grupy kapitałowej VSB – jednego z wiodących dostawców kompleksowych usług w dziedzinie energii odnawialnej. Od lat angażuje się w projekty związane z OZE, przede wszystkim w sektorze energii wiatrowej i słonecznej. Podstawową działalnością VSB jest realizowanie krajowych i międzynarodowych projektów dla farm wiatrowych i parków fotowoltaicznych, ich operacyjne zarządzanie oraz eksploatacja własnych parków. Dotychczas firma uruchomiła 700 turbin wiatrowych oraz 58 farm fotowoltaicznych, których łączna zainstalowana moc to aż 1100 MW.