News powiązane z infrastruktura krytyczna

Po wybuchu wojny w Ukrainie polskie miasta są bardziej świadome konieczności ochrony infrastruktury krytycznej. W ocenie ekspertów jest ona chroniona na wysokim poziomie. Nie można jednak zapominać o miejscach, które mogą się okazać słabymi punktami. To między innymi te dostępne publicznie, w których gromadzi się wiele osób.

Ponad 85 mld euro w ciągu ostatnich 20 lat zainwestował w Polsce Europejski Bank Inwestycyjny. Środki te przeznaczono przede wszystkim na budowę infrastruktury: dróg czy kolei. Obecnie najwyższy priorytet mają energetyka oraz bezpieczeństwo. Kolejnym etapem powinna być cyfryzacja oraz inwestycje w nowoczesne technologie i podniesienie innowacyjności. Cel to zwiększenie liczby patentów i licencji powstających w Polsce, a w konsekwencji – wzrost konkurencyjności naszego kraju.

– Brakuje nam śmiałości i wizji w kwestii cyfryzacji polskiej energetyki. Kilkanaście lat temu byliśmy w tym procesie zaawansowani, ale straciliśmy tę przewagę, którą mieliśmy na początku – ocenia Paweł Pisarczyk, prezes zarządu Phoenix Systems. Jak wskazuje, zapoczątkowany ponad dekadę temu proces instalacji inteligentnych liczników u odbiorców końcowych mocno spowolnił, a w polskiej energetyce brakuje innowacji, jak i wielu rozwiązań wyczekiwanych od lat, w tym m.in. ukierunkowanych na cyberbezpieczeństwo. – Najpilniejszą potrzebą jest zadbanie o to, żeby wdrażana w naszych sieciach energetycznych technologia była bezpieczna – podkreśla ekspert.

W ubiegłym roku duży wpływ na krajobraz bezpieczeństwa w sieci miała również wojna trwająca za wschodnią granicą. Jednak głównym zagrożeniem pozostawały ataki phishingowe oparte na manipulacji i socjotechnice – wynika z nowego raportu CERT Orange Polska. Najwięcej z nich dotyczyło fałszywych ofert inwestycji czy sensacyjnych fake newsów. Ataki tego typu wymierzone są nie tylko w indywidualnych użytkowników, ale coraz częściej także w pracowników firm. Dlatego eksperci podkreślają znaczenie szkoleń zespołów w zakresie cyberbezpieczeństwa. Jak szacuje Orange, na razie prowadzi je zaledwie kilka procent firm.

Wojna w Ukrainie zwiększyła skalę cyberzagrożeń, jednak od wielu miesięcy systematycznie podejmowane są ataki na polską sieć. Wiele z nich jest kierowanych z Rosji, a szczególnie narażona jest na nie infrastruktura krytyczna, w tym m.in. energetyka. Ekspert Fundacji Bezpieczna Cyberprzestrzeń Robert Kośla wskazuje, że w Polsce operatorzy i zespoły reagowania na incydenty naruszenia cyberbezpieczeństwa już od lat śledzą i wyciągają wnioski z przeprowadzanych przez Rosję cyberataków. Obserwując metody ataków wymierzonych w ukraińską infrastrukturę, polscy operatorzy wdrażają najnowsze metody, które są odpowiedzią na zagrożenia ze strony Federacji Rosyjskiej.

– Polska jest otwarta na inwestycje zagraniczne, ale regulacje prawne, które pojawiły się w ostatnim czasie w obszarze telekomunikacji, zmierzają do wykluczenia niektórych inwestorów z polskiego rynku – ocenia dr hab. Maciej Rogalski, profesor Uczelni Łazarskiego. Mowa o niedawno przygotowanym projekcie zmiany ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa, który mógłby spowodować dyskryminację podmiotów np. z Chin, jeśli wszedłby w życie w proponowanym kształcie. – Regulacje powinny być stanowione dla wszystkich takie same, a każdy podmiot powinien mieć równe szanse – mówi ekspert.

Wraz ze wzrostem znaczenia rozwiązań z sektora Przemysłu 4.0 wzrasta zapotrzebowanie na zaawansowane systemy bezpieczeństwa, które pozwolą błyskawicznie wykryć zagrożenia ze strony cyberprzestępczości. Szczególną ochroną powinny zostać objęte przedsiębiorstwa wchodzące w skład infrastruktury krytycznej, często korzystającej z rozwiązań sprzed ery powszechnego internetu. W zapewnieniu bezpieczeństwa sieciom tego typu pomoże sztuczna inteligencja.

Technologie z zakresu uczenia maszynowego znajdują zastosowanie w systemach bezpieczeństwa projektowanych z myślą o wykorzystaniu w obiektach infrastruktury krytycznej. Sztuczna inteligencja ułatwia monitorowanie w czasie rzeczywistym dużych zasobów danych oraz błyskawiczne wykrywanie anomalii w ruchu sieciowym. Do grona dostawców rozwiązań tego typu dołączył polski start-up ICsec, który przygotował pierwszy w Europie system do wczesnego wykrywania zagrożeń w sieciach przemysłowych.

W dobie pandemii koronawirusa zagrożenie ze strony hakerów się nasiliło, a rewolucja przemysłowa w zakresie internetu rzeczy oraz upowszechnienie się systemów pracy zdalnej otworzyło przed cyberprzestępcami nowe możliwości przeprowadzenia ataków. Jednostki rządowe oraz firmy technologiczne przygotowują się do wojny z cyberprzestępczością, aby zminimalizować skutki ataków na infrastrukturę krytyczną.

Przemysł i systemy automatyki przemysłowej nie są przygotowane na cyberzagrożenia, chociaż ataki hakerskie właśnie na ten rodzaj infrastruktury mogą doprowadzić do największych szkód. Wdrożona dwa lata temu ustawa o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa sprawiła, że przedsiębiorstwa zaczęły już dostrzegać problem, ale zaadresowanie go wymaga z ich strony wielomilionowych inwestycji. To jednak konieczne, bo – jak podkreślają eksperci – bez tego nie będzie możliwy rozwój koncepcji Przemysłu 4.0. Tymczasem pandemia koronawirusa sprawiła, że wszelkie inwestycje mogą zostać odłożone w czasie.

Systemy automatyki przemysłowej warunkują ciągłość działania przemysłu, ale i krajowej infrastruktury krytycznej. Sterują m.in. działaniem bloków energetycznych, stacji uzdatniania wody czy linii produkcyjnych. W coraz większym stopniu są jednak narażone na ataki hakerskie, gdyż firmy i instytucje mają problem z ich monitorowaniem i odseparowaniem od biurowych systemów IT. Tymczasem zakłócenie ich działania może spowodować poważne zakłócenia w funkcjonowaniu krajowej infrastruktury, a firmom przynieść dotkliwe straty finansowe i wizerunkowe.

Infrastruktura kolejowa jest kluczowa nie tylko ze względu na przewozy pasażerskie, lecz także towarowe, zwłaszcza transport krytycznych z punktu widzenia państwa produktów, jak ropa naftowa czy węgiel. – Jeżeli ruch kolejowy zostanie sparaliżowany, możemy mieć np. przerwy w dostawach energii elektrycznej – mówi Andrzej Bartosiewicz, ekspert Thales Polska. Jak podkreśla, liczba ataków hakerskich na infrastrukturę krytyczną, do której zalicza się transport kolejowy, rośnie gwałtownie, a problemem wciąż pozostaje bardzo długi, nawet 6-miesięczny, czas pomiędzy atakiem a momentem, w którym zostanie wykryty.

Z powodu rosnącego ryzyka terrorystycznego wzrasta zainteresowanie zaawansowanymi elektronicznymi systemami ochrony i kontroli dostępu do obiektów strategicznych. W Polsce jest kilkaset obiektów infrastruktury krytycznej o strategicznym znaczeniu dla państwa. Na liście są m.in. elektrownie, wodociągi, szpitale i systemy łączności. Do ochrony takich obiektów były dotąd stosowane głównie rozwiązania mechaniczne: kraty, solidne bramy i antywłamaniowe drzwi.