Mówi: | Anna Skobiej |
Funkcja: | specjalista terapii uzależnień |
Firma: | Sensity |
Rośnie problem uzależnienia od smartfonów i internetu. Już 70 proc. amerykańskich nastolatków jest uzależnionych od przebywania w sieci
Problem uzależnienia od telefonów komórkowych czy internetu dotyka coraz większą grupę ludzi na całym świecie. Z badań wynika, że już 69 proc. rodziców oraz 78 proc. nastolatków przynajmniej raz na godzinę sięga po swój telefon. Wraz z rozwojem technologii, przychodzą także nowe rodzaje uzależnień. Jednym z nich może być uzależnienie od przebywania w wirtualnej rzeczywistości.
Z raportu Common Sense Media wynika, że blisko trzy czwarte młodych ludzi czuje nieodpartą potrzebę szybkiej odpowiedzi na wiadomość tekstową czy powiadomienia na portalach społecznościowych. 2/3 rodziców uważa, że ich dzieci spędzają zbyt dużo czasu przed ekranami smartfonów, co często jest także powodem do kłótni pomiędzy nastolatkami a ich rodzicami. Połowa amerykańskich nastolatków czuje, że jest uzależniona od urządzeń mobilnych. 69 proc. rodziców oraz 78 proc. nastolatków przynajmniej raz na godzinę sięga po swój telefon. Tego typu uzależnienie powiązane jest ze strachem, który zyskał już swoją nazwę. Nomofobia to lęk przed niemożliwością skorzystania z telefonu komórkowego.
– Uzależnienia od smartfonów, telefonów czy internetu to uzależnienia behawioralne, które są związane z uzależnieniem od czynności. Czy mówimy o uzależnieniach behawioralnych, czy o uzależnieniach od substancji psychoaktywnych, to objawy są bardzo podobne. Pierwszą i podstawową jest silna potrzeba, są to myśli, które powodują, że nie można się skupić na niczym innym. Druga sprawa to utrata kontroli. Nie potrafimy gospodarować czasem, który przeznaczamy na tę czynność – tłumaczy w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Innowacje Anna Skobiej, specjalista terapii uzależnień w poradni Sensity.pl.
Niechęć przed rozstaniem z komórką może być również powodem niebezpiecznych sytuacji. Z raportu Pew Research Center wynika, że 59 proc. osób w wieku od 18 do 33 lat wysyła SMS-y podczas jazdy samochodem. Nierzadkim przypadkiem są także piesi wpatrzeni w ekrany smartfonów, którzy wchodzą na przejście dla pieszych na czerwonym świetle. Amerykańscy naukowcy w publikacji „Fear of missing out, need for touch, anxiety and depression are related to problematic smartphone use” w Computers in Human Behavior udowodnili, że rozłąka ze smartfonem może prowadzić do przyspieszonego bicia serca i wzrostu ciśnienia.
Pierwszymi symptomami sygnalizującymi uzależnienie od urządzeń mobilnych czy internetu jest np. złe samopoczucie, podenerwowanie, stres, napięcie i nerwowość pojawiające się po odłożeniu telefonu komórkowego czy odejściu od komputera. W takich przypadkach osoba uzależniona szybko potrafi znaleźć wymówkę, aby ponownie sięgnąć po smartfona. Jest to klasyczny mechanizm iluzji i zaprzeczeń.
– Często tłumaczymy to w taki sposób: korzystam z telefonu, bo tego wymaga ode mnie praca. Potrzebuję mieć wiedzę, kontakt, w związku z tym odkłada się te wszystkie argumenty, które płyną do nas ze świata zewnętrznego. Wtedy zaczyna to być niebezpieczne, ponieważ bez pomocy specjalisty trudno rozbroić te mechanizmy i samemu sobie poradzić z uzależnieniem – mówi specjalistka z poradni Sensity.pl.
Coraz bardziej zaawansowane technologie powodują powstawanie nowych rodzajów uzależnień. Groźnym zjawiskiem może być uzależnienie od przebywania w świecie wirtualnym. Poza tzw. chorobą symulatorową, którą może powodować nadmierne korzystanie z gogli VR, sprzęty do wirtualnej rzeczywistości mogą zastąpić nam rzeczywistość wirtualną.
– Gogle wirtualnej rzeczywistości pozwalają prawdopodobnie na odczuwanie jakiejś przyjemności, ponieważ wirtualny świat zazwyczaj jest atrakcyjny dla gracza czy osoby, która korzysta z tego sprzętu. To może powodować angażowanie go coraz intensywniej w świat wirtualny, pod tym względem może to być niebezpieczne – tłumaczy Anna Skobiej.
Z uzależnieniem od smartfona czy internetu można próbować radzić sobie samemu. Wyznaczyć dzienny limit korzystania z urządzenia, wprowadzić do swojego życia różnego rodzaju aktywności, które uniemożliwiają korzystanie ze smartfona przez dłuższy czas, jak np. basen. Walkę z uzależnieniem warto rozpocząć już w szkole. W niektórych polskich szkołach wprowadzono zakaz korzystania z telefonów, dzieci mogą korzystać z nich tylko w trakcie jednej przerwy.
Ciekawy pomysł na radzenie sobie z uzależnieniem ma start-up Yondr. Sprzedaje specjalne pokrowce, które po włożeniu do nich telefonów, są szczelnie zamykane. Odblokować pokrowiec i wyjąć telefon można wyłącznie w specjalnym punkcie, np. u nauczyciela. Z rozwiązania korzysta już sześćset amerykańskich szkół.
Czytaj także
- 2025-04-16: Komisja Europejska pracuje nad nową dyrektywą tytoniową. Papierosy w Polsce mogą znacznie podrożeć
- 2025-04-15: Cykl życia smartfona jest coraz dłuższy. Mimo to większość Polaków chciałaby go wymieniać maksymalnie co dwa lata
- 2025-04-04: Wykluczenie cyfrowe szczególnie dotyka generacji silver. T-Mobile wystartował z darmowymi kursami z obsługi smartfona
- 2025-03-25: Brakuje kompleksowej strategii dotyczącej uzależnień dzieci i młodzieży. Problemem nie tylko alkohol i nikotyna
- 2025-03-18: UE chce zmniejszyć udział leków i substancji czynnych z Azji. Nowe przepisy zwiększą możliwości produkcyjne europejskich firm
- 2025-03-13: Ekonomiczna dostępność alkoholu rośnie. To zwiększa jego konsumpcję i prowadzi do uzależnień
- 2025-02-26: Przez brak więzi z rodzicami dziecko szuka wsparcia w smartfonie. Psychiatrzy ostrzegają przed taką pułapką
- 2024-12-23: Przeciętny Polak spędza w sieci ponad trzy godziny dziennie. Tylko 11 proc. podejmuje próby ograniczenia tego czasu
- 2024-12-23: Pediatrzy: Słodkie e-papierosy nie są przebadane. Państwo musi przejąć inicjatywę w sprawie kontroli ich jakości
- 2024-12-06: Polska nie powołała jeszcze koordynatora ds. usług cyfrowych. Projekt przepisów na etapie prac w rządzie
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Prawo

UE lepiej przygotowana na reagowanie na klęski żywiołowe. Od czasu powodzi w Polsce pojawiło się wiele usprawnień
Na tereny dotknięte ubiegłoroczną powodzią od rządu trafiło ponad 4 mld zł. Pierwsze formy wsparcia, w tym zasiłki, pomoc materialna czy wsparcie dla przedsiębiorców, pojawiły się już w pierwszych dniach od wystąpienia kataklizmu. Do Polski ma też trafić 5 mld euro z Funduszu Spójności UE na likwidację skutków powodzi. Doświadczenia ostatnich lat powodują, że UE jest coraz lepiej przygotowana, by elastycznie reagować na występujące klęski żywiołowe.
Bankowość
Phishing największym cyberzagrożeniem. Przestępcy będą coraz częściej sięgać po AI, by skutecznie docierać do potencjalnych ofiar

Choć liczba zablokowanych przez CyberTarczę fałszywych stron internetowych wyłudzających dane spadła w ubiegłym roku z 360 tys. do 305 tys., to wciąż najczęstszym typem ataku, po jaki sięgają cyberprzestępcy, jest phishing. Ten trend prawdopodobnie utrzyma się w najbliższych latach, m.in. dlatego że sztuczna inteligencja umożliwia hakerom dużo łatwiejsze podszywanie się pod cudzą tożsamość. Choć CyberTarcza działająca w sieci Orange Polska skutecznie chroni internautów przed atakami, to wciąż jednak to właśnie człowiek jest ich głównym celem.
Medycyna
Komisja Europejska pracuje nad nową dyrektywą tytoniową. Papierosy w Polsce mogą znacznie podrożeć

W Brukseli trwa dyskusja nad zmianami w unijnej dyrektywie tytoniowej. Minimalna stawka akcyzy na paczkę papierosów w UE może wzrosnąć nawet dwukrotnie: z 1,8 euro do 3,6 euro. Doprowadziłoby to do wyrównania cen papierosów pomiędzy państwami UE. Wzrost cen byłby najbardziej dotkliwy dla palaczy z tych państw, które przystąpiły do UE w 2004 roku, w tym Polski, z uwagi na znacznie niższy udział akcyzy w cenie paczki papierosów niż nowe minima unijne. Nad Wisłą paczka papierosów mogłaby kosztować nawet ok. 40 zł. Nowa dyrektywa tytoniowa może zostać otwarta już podczas duńskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.