Mówi: | prof. Paweł Soroka |
Funkcja: | pracownik naukowy, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, koordynator Polskiego Lobby Przemysłowego |
Polska potrzebuje nowoczesnych systemów obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej. Trwają programy mające unowocześnić armię
Polsce brakuje nowoczesnego uzbrojenia przeciwlotniczego krótkiego zasięgu. Nie mamy floty podwodnej, potrzebujemy też nowoczesnych systemów dowodzenia i rozwoju wojsk informacyjnych. Nowoczesne wojska powoli są już jednak budowane. Polska realizuje dwa duże programy modernizacyjne dotyczące obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej – Wisła i Narew. Główną siłę polskich wojsk pancernych mają stanowić Wilki, czyli nowe czołgi dla wojska. Zdaniem prof. Pawła Soroki Polska powinna się włączyć do niemiecko-francuskiego programu europejskiego czołgu nowej generacji MGCS.
– Polsce w tej chwili brakuje nowoczesnego uzbrojenia przeciwlotniczego krótkiego zasięgu. To, które mamy, produkcji radzieckiej, już jest przestarzałe i schodzi z uzbrojenia. Potrzebujemy pilnie nowego systemu i został on opracowany, jest to system Narew. Chodzi tylko o to, żeby zakupić rakietę, bo my rakiety nie jesteśmy w stanie wytwarzać, a resztę może zrobić polski przemysł obronny. Bardzo mnie niepokoi, że ta decyzja jest odwlekana – mówi agencji Newseria Innowacje prof. Paweł Soroka, pracownik naukowy Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, koordynator Polskiego Lobby Przemysłowego.
Obecnie polskie siły obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej opierają się w przeważającej większości na przestarzałych systemach. Sytuacja powoli się zmienia. Realizujemy już program Wisła dotyczący systemów obrony średniego zasięgu. W jego ramach do naszego kraju mają trafić m.in. mobilne wyrzutnie M903 Patriot, pociski PAC-3 MSE, radary AN/MPQ-65, infrastruktura sieciowa IFCN do łączności elementów systemu czy system zarządzania obroną powietrzną IBCS.
Program Narew, czyli systemy krótkiego zasięgu, wciąż jednak znajduje się w początkowych fazach. To właśnie jego systemy obronne stanowią kluczowy składnik obrony istotnych węzłów militarnych, tymczasem nie ma jeszcze oficjalnych decyzji co do uzbrojenia. Na razie wiadomo, że za budowę systemu będzie odpowiadał rodzimy przemysł. Eksperci alarmują też, że bez rozwiązań z programu Narew te wprowadzane przez Wisłę będą niedostatecznie chronione i nie będą mogły pełnić swojej funkcji.
Problem z przestarzałym sprzętem nie dotyczy jednak tylko obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej.
– Wszyscy podkreślają zaniedbania dotyczące Marynarki Wojennej. Dla mnie skandalem jest, że Polska nie ma już floty podwodnej, dlatego że został tylko okręt Orzeł, który nie może się zanurzać. Jest to straszne, jak byśmy to porównali do polskich tradycji przedwojennych i powojennych. Ale na szczęście zapadła decyzja o programie Miecznik, żeby zbudować dwie fregaty, a może nawet trzy z udziałem polskiego przemysłu stoczniowego we współpracy z partnerem zagranicznym – wskazuje prof. Soroka.
Program Miecznik zakłada budowę trzech fregat dla polskiej marynarki. Okręty o wyporności ponad 4 tys. t, na których można zamontować zestawy różnego rodzaju uzbrojenia, w tym radary, systemy obrony przeciwlotniczej, wykrywania okrętów podwodnych, mają trafić do wojska w 2033 roku. Fregaty zastąpią przestarzałe okręty Oliver Hazard Perry – ORP „Generał Kazimierz Pułaski” oraz ORP „Generał Tadeusz Kościuszko” – wprowadzone do wojska tuż po wejściu Polski do NATO.
Wkrótce Polska ma też dysponować czołgami najnowszej generacji. Choć początkowo trwały prace nad przygotowaniem polskiego projektu czołgu, dużo wskazuje na to, że dostarczą je największe koncerny zbrojeniowe.
– Jakiś czas temu był projekt Goryl, to miała być całkowicie polska konstrukcja. Potem był projekt czołgu Anders, już w ramach Polskiej Grupy Zbrojeniowej. Był też taki moment, gdzie mogliśmy się włączyć do programu niemiecko-francuskiego, bo Niemcy i Francuzi projektują nowy czołg, najnowszej generacji i już od kilku lat trwają prace – wskazuje koordynator Polskiego Lobby Przemysłowego.
Tylko w tym roku Francja i Niemcy zainwestują 200 mln euro w projekt europejskiego czołgu nowej generacji MGCS (Main Ground Combat System). W przyszłości miałby zastąpić niemieckiego Leoparda 2 i francuskiego Leclerca. Polska od 2016 roku prowadzi rozmowy dotyczące dołączenia do projektu, na czym skorzystałby rodzimy przemysł, jako członek konsorcjum moglibyśmy również taniej zakupić nowoczesny sprzęt. Rozmowy nie przynoszą jednak rezultatu. W zamian Polska ma kupić od USA 250 czołgów M1A2 Abrams SEPv3.
– Powinniśmy włączyć się do programu niemiecko-francuskiego. Doszłoby do pożądanej dywersyfikacji, że nie wiążemy się tylko z jednym partnerem, czyli z USA, ale też z innymi, którzy są też w NATO i w Unii Europejskiej. Taka dywersyfikacja rodzi konkurencję, a po drugie, wzmacnia siły obronne. Uzależnienie się tylko od jednego sojusznika, jak pokazuje historia, czasem bywa ryzykowne – przekonuje prof. Paweł Soroka.
Czytaj także
- 2025-04-28: Niepewna sytuacja zwracanych do Skarbu Państwa gruntów dzierżawnych. To może się wiązać z likwidacją infrastruktury rolniczej i miejsc pracy
- 2025-04-17: Phishing największym cyberzagrożeniem. Przestępcy będą coraz częściej sięgać po AI, by skutecznie docierać do potencjalnych ofiar
- 2025-04-18: Rzecznik MŚP: Obniżenie składki zdrowotnej to nie jest szczyt marzeń. Ideałem byłby powrót do tego, co było przed Polskim Ładem
- 2025-04-22: Duża zmiana w organizacji pracy w firmach. Elastyczność wśród najważniejszych oczekiwań pracowników
- 2025-04-22: Kwestie bezpieczeństwa priorytetem UE. Polska prezydencja ma w tym swój udział
- 2025-04-23: Ogromna baza magazynowa zbóż w Wielkopolsce do likwidacji. Pracę może stracić kilkaset osób
- 2025-04-07: Księża zgłaszają duże poczucie zagrożenia. Połowa badanych doświadczyła agresji w ostatnim roku
- 2025-05-08: Dobre perspektywy współpracy pomiędzy brytyjskimi a polskimi uczelniami. Wspólne projekty badawcze przekładają się na relacje gospodarcze
- 2025-04-07: Duże zmiany w globalnym handlu. Polska może stracić nawet 0,43 proc. PKB
- 2025-04-14: Nowe technologie podstawą w reformowaniu administracji. Będą też kluczowe w procesie deregulacji
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Polityka

PE przedstawił swoje priorytety budżetowe po 2027 roku. Wydatki na obronność kluczowe, ale nie kosztem polityki spójności
Parlament Europejski przegłosował w tym tygodniu rezolucję w sprawie priorytetów budżetu UE na lata 2028–2034. Europosłowie są zgodni co do tego, że obecny pułap wydatków w wysokości 1 proc. dochodu narodowego brutto UE-27 nie wystarczy do sprostania rosnącej liczbie wyzwań, przed którymi stoi Europa. Mowa między innymi o wojnie w Ukrainie, trudnych warunkach gospodarczych i społecznych oraz pogłębiającym się kryzysie klimatycznym. Eurodeputowani zwracają też uwagę na ogólnoświatową niestabilność, w tym wycofywanie się Stanów Zjednoczonych ze swojej globalnej roli.
Ochrona środowiska
Wokół utylizacji odpadów medycznych narosło wiele mitów. Nowoczesne instalacje pozwalają wykorzystać ten proces do produkcji ciepła i energii

Według różnych szacunków w Polsce powstaje od 60 do nawet 200 tys. t odpadów medycznych. Wymagają one specjalnego trybu postępowania, innego niż dla odpadów komunalnych – jedyną dopuszczalną i obowiązującą w świetle polskiego prawa metodą jest ich spalanie. Obecnie zakłady przetwarzania odpadów to nowoczesne instalacje połączone z odzyskiem energii. Termiczne przekształcenie odpadów może też być elementem gospodarki o obiegu zamkniętym.
Problemy społeczne
Poziom wyszczepienia Ukraińców jest o 20 pp. niższy niż Polaków. Ukraińskie mamy w Polsce wskazują na szereg barier

Różnice w kalendarzu szczepień, bariery językowe, nieznajomość polskiego systemu szczepień oraz obawy przed skutkami ubocznymi szczepionek – to jedne z najczęstszych problemów, które prowadzą do tego, że poziom wyszczepienia Ukraińców w Polsce jest niższy niż Polaków. To może mieć wpływ na bezpieczeństwo zdrowotne w całym kraju. Fundacja Instytutu Matki i Dziecka podejmuje inicjatywę mającą budować postawy proszczepienne wśród imigrantów.
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.