Mówi: | dr Karol Zglinicki |
Firma: | Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego |
Polscy naukowcy opracowali innowacyjną metodę pozyskiwania pierwiastków ziem rzadkich. Będą wykorzystywane w smartfonach i sektorze kosmicznym
Wraz z rozwojem nowoczesnych technologii rośnie zapotrzebowanie na metale ziem rzadkich. Ich wydobywanie to proces niezwykle skomplikowany i czasochłonny, na dodatek pozyskuje je się w znacznie mniejszych ilościach niż metale przemysłowe. Polscy naukowcy opracowują innowacyjną technologię pozyskiwania metali ziem rzadkich, które wydobywać będzie można także w Polsce. Rzadkie pierwiastki, takie jak m.in. ksenotym, monacyt czy cyrkon, wykorzystywane są przez przemysł wysokich technologii – od produkcji telefonów komórkowych, przez budowę farm wiatrowych, aż po loty kosmiczne.
– Technologia pozyskiwania metali ziem rzadkich będzie polegała na pozyskaniu na specjalnych membranach oraz żywicach poszczególnych pierwiastków. Jest to bardzo skomplikowany proces. Chcemy pozyskiwać strategiczne metale jakimi są pierwiastki ziem rzadkich, a następnie sprzedawać je na rynku – mówi agencji informacyjnej Newseria Innowacje dr Karol Zglinicki, kierownik projektu z Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Badacze z Wydziału Geologii UW postanowili opracować innowacyjną metodę pozyskiwania metali ziem rzadkich. Podczas badań geologicznych prowadzonych w Indonezji, pobrano próbki m.in. z hałd, odpadów i osadników. Po wstępnych badaniach materiałów odpadowych odkryto w nich znaczącą koncentrację metali ziem rzadkich, co postanowiono wykorzystać.
Opracowywany na UW proces technologiczny składa się z kilku etapów. W związku z tym, że pozyskiwany materiał składa się z wielu minerałów, stworzona technologia pozwala na poszczególnych etapach oddzielać i pozyskiwać minerały. W pierwszym etapie prac zastosowano spiralę separacyjną, stół koncentracyjny oraz urządzenie do separacji magnetycznej.
– Druga część projektu dotyczy flotacji minerałów, które zawierają pierwiastki ziem rzadkich, a następnie końcowym etapem będzie tworzenie produktu handlowego, jakim będą tlenki pierwiastków ziem rzadkich. Obecnie jesteśmy na drugim etapie naszego projektu – twierdzi dr Karol Zglinicki.
Nowa metoda ma charakter uniwersalny, więc pozyskanie minerałów ciężkich wzbogaconych w minerały ziem rzadkich możliwe byłoby nie tylko w Indonezji, ale także w Polsce, np. z Ławicy Słupskiej, gdzie znajdują się ich udokumentowane złoża. Niedawne odkrycia dowodzą, że minerały ziem rzadkich zlokalizowane są także w okolicach Helu. Złoża piasków bogatych w minerały ciężkie, które można odzyskiwać, znajdują się również na Ukrainie. Pozyskane minerały ciężkie w ostatnim etapie opisywanej metody będzie można rozdzielić na poszczególne pierwiastki ziem rzadkich.
– W Polsce nie mamy złóż pierwiastków ziem rzadkich, niestety jesteśmy skazani na import tego materiału z Chin. Pierwiastki ziem rzadkich wykorzystywane są w wysokich technologiach, tzw. high-tech, w szczególności w lotnictwie, w przemyśle strategicznym, wojskowym, obecnie wykorzystywane są w silnych magnesach neodymowych, które wykorzystywane są w wiatrakach stawianych np. na morzu czy oceanie. Pierwiastki ziem rzadkich możemy wykorzystać również jako elementy do części reaktorów atomowych, do prętów, które są wykorzystywane właśnie w reaktorach jądrowych – tłumaczy przedstawiciel Uniwersytetu Warszawskiego.
Metale ziem rzadkich, takie jak m.in. ksenotym, monacyt czy cyrkon, są jednym z najważniejszych elementów nowoczesnych technologii. Wykorzystuje się je do produkcji m.in. ekranów ciekłokrystalicznych, paneli słonecznych, laserów czy światłowodów. Pierwiastki te są także niezbędne w branży urządzeń mobilnych – bez nich nie byłoby współczesnych smartfonów, tabletów czy laptopów.
Naukowcy liczą na to, że ich projekt przysłuży się firmom zajmującym się przemysłem wysokich technologii i pozwoli dostarczyć pierwiastki do produkcji m.in. magnesów stosowanych w elektrowniach wiatrowych, prętów reaktorów atomowych oraz urządzeń wykorzystywanych w lotnictwie czy przemyśle wojskowym.
– Zakończenie projektu przewidujemy w 2020 roku, mam nadzieję, że wtedy uzyskamy produkt handlowy, który będzie sprzedawany na rynku – podsumowuje dr Karol Zglinicki.
Chiny kontrolują aż 95 proc. rynku wydobycia metali ziem rzadkich i posiadają 36 proc. światowych rezerw tych pierwiastków. Nowa metoda pozyskiwania może uniezależnić nas od chińskich dostawców.
Według prognoz Grand View Research, rynek metali ziem rzadkich w latach 2018-2025 wykaże średnioroczne tempo wzrostu na poziomie 6,4 proc., a do 2025 roku jego wartość wzrośnie do 38 mld dol.
Do pobrania
Czytaj także
- 2025-03-04: Realizacja Planu dla Chorób Rzadkich przyspiesza. Są już nowe warunki wyceny i poszerza się pakiet badań screeningowych
- 2025-02-25: Polska systematycznie odchodzi od węgla. Unijny cel redukcji emisji do 2030 roku może się jednak nie udać
- 2025-02-05: Sztuczna inteligencja dużym wsparciem w diagnostyce. Może być szczególnie cenna w chorobach rzadkich
- 2024-04-29: Trwają prace nad kolejnym pakietem sankcji UE wobec Rosji. Od determinacji Zachodu zależy uszczelnienie dotychczasowych restrykcji
- 2024-03-06: Pacjenci i lekarze apelują o Narodowy Plan dla Chorób Rzadkich. Aktualizacja strategii ma być gotowa w II kwartale
- 2023-12-06: Ruchy tektoniczne w ciągu 250 mln lat doprowadzą do ekstremalnego wzrostu temperatury. Większość ssaków wyginie, a los człowieka zależy od rozwoju technologii
- 2023-10-16: Do rozwoju nowych technologii niezbędny jest stabilny dostęp do surowców krytycznych. Polska szuka nowych źródeł ich pozyskiwania
- 2023-09-19: Geolodzy z Państwowego Instytutu Geologicznego wspierają inwestorów w projektach offshore. Ich zaangażowanie pomaga w planowaniu lokalizacji turbin wiatrowych
- 2023-05-10: Polska spółka chce być globalnym liderem rynku zielonych metali. Planuje przejęcia na rynkach w Polsce i za granicą
- 2023-02-28: W rok po inwazji Rosji na Ukrainę ceny surowców wróciły do poziomów sprzed wojny. Teraz duże znaczenie będzie mieć odbicie w Chinach
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Konsument

Proces deregulacji nie dotyczy branży tytoniowej. Jest propozycja kolejnej ustawy w ciągu kilku miesięcy
Najpierw wprowadzenie podatku akcyzowego na saszetki nikotynowe, potem propozycja przepisów, które zmierzają do wycofania tych produktów z rynku – przedstawiciele środowisk biznesowych podkreślają, że przygotowywane przez resort zdrowia przepisy wprowadzają chaos legislacyjny w branży tytoniowej. To tym bardziej dziwi przedsiębiorców, że stoi w opozycji do prowadzonego przez rząd procesu deregulacji w gospodarce. W dodatku może mieć negatywne skutki dla budżetu państwa i doprowadzić do skokowego wzrostu szarej strefy
Bankowość
Grzyby rozkładające tekstylia nagrodzone w konkursie ING. 1 mln zł trafi na innowacyjne projekty dla zrównoważonych miast

Firma Myco Renew, która opracowała technologię rozkładającą tekstylia za pomocą grzybów, została laureatem siódmej edycji Programu Grantowego ING. Motywem przewodnim konkursu skierowanego do start-upów i młodych naukowców był tym razem zrównoważony rozwój miast i społeczności. Łącznie na nagrodzone innowacyjne projekty trafił 1 mln zł. Wśród nich są także bezzałogowe statki powietrzne dostarczające defibrylatory czy system do zbierania deszczówki w blokach.
Ochrona środowiska
Rusza budowa lądowej infrastruktury dla projektów Bałtyk 2 i Bałtyk 3. Prąd z tych farm wiatrowych popłynie w 2027 roku

Ruszyła budowa lądowej infrastruktury dla morskich farm wiatrowych Bałtyk 2 i Bałtyk 3 rozwijanych przez Equinor i Grupę Polenergia. To przede wszystkim baza serwisowa w Łebie i dwie stacje elektroenergetyczne. Jednocześnie trwają przygotowania do rozpoczęcia prac na morzu. Pierwszy prąd z obu projektów popłynie w 2027 roku, a w kolejce czeka morska farma wiatrowa Bałtyk 1 – największy i najbardziej zaawansowany projekt II fazy rozwoju offshore.
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.