Mówi: | Mikołaj Raczyński |
Funkcja: | prezes zarządu |
Firma: | Portu Poland |
Inflacja spada, ale wciąż jest na podwyższonym poziomie. Pod znakiem zapytania pozostaje kwestia likwidacji tarcz antyinflacyjnych
Inflacja w Polsce szybko hamuje, jednak tempo rocznego wzrostu zatrzymało się nieco powyżej 6 proc. Zważywszy na efekt bazy, czyli wysokie wskaźniki sprzed roku, wzrost cen wciąż jest zbyt szybki w relacji do celu inflacyjnego. Problemem pozostaje planowana likwidacja tarcz antyinflacyjnych, która ma nastąpić pod koniec I i II kwartału obecnego roku. Rada Polityki Pieniężnej raczej nie zmieni stóp procentowych w tym roku, choć jej narracja jest chwiejna. Widać, że inflacja największym problemem jest w naszym regionie.
– Inflacja będzie w centrum uwagi w tym roku głównie dlatego, że możliwa jest duża zmienność na przełomie marca i kwietnia – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Mikołaj Raczyński, dyrektor zarządzający Portu w Polsce. – Ona ma szansę zejść do poziomów blisko celu inflacyjnego, natomiast to najprawdopodobniej będzie bardzo przejściowe zejście i od razu zacznie ponownie rosnąć. Pytanie, w jakim kierunku: czy 5, 6, 7, 8 proc., to będzie zależało od koniunktury i presji inflacyjnej w całej gospodarce, jak również kwestii tarcz antyinflacyjnych.
Inflacja w Polsce swoje apogeum osiągnęła w lutym 2023 roku, gdy wyniosła 18,4 proc. rok do roku. Było to tempo najszybsze od przeszło ćwierćwiecza. W następnych miesiącach szybko hamowała, by w grudniu zejść do 6,2 proc. To jednak wciąż wyraźnie powyżej celu inflacyjnego, który wynosi 2,5 proc. z dopuszczalnym pasmem wahań +/- 1 pkt proc.
– Nam się wydaje, że te wskaźniki inflacji 4–6 proc. są niskie w kontekście tego, że one były dwucyfrowe, natomiast przypomnijmy, że w całej poprzedniej dekadzie inflacja się w tym przedziale celu inflacyjnego utrzymywała – mówi ekspert.
Czynnikiem, który może zaburzyć ścieżkę inflacji w tym roku, jest planowane zdjęcie tarcz antyinflacyjnych, czyli zerowego VAT-u na żywność z końcem marca. Z kolei ceny prądu, gazu i ciepła dla gospodarstw domowych i samorządów mają być zamrożone do połowy 2024 roku.
– Gdy wygasną tarcze, to oczywiście mechanicznie wskaźniki inflacji nam podskoczą. Ale ja bym polemizował z tym, na ile tarcze są antyinflacyjne. To jest tak, że w jednym roku rzeczywiście pewne ceny zostają obniżone, ale w perspektywie kilku lat to na inflację ma wpływ znikomy i kiedyś te tarcze trzeba ponownie przywrócić. W horyzoncie kilku lat, wielu kwartałów, również z perspektywy Narodowego Banku Polskiego, to nie na tarcze należy patrzeć, ale na to, gdzie presja inflacyjna w całej gospodarce się kształtuje – wskazuje Mikołaj Raczyński.
Od tego będą też zależeć dalsze kroki Rady Polityki Pieniężnej. Stopy procentowe rosły od października 2021 roku do września 2022 roku, dźwigając je z niemal zerowego poziomu 0,10 proc. (stopa referencyjna) do 6,75 proc. We wrześniu ub.r. RPP niespodziewanie obniżyła stopę procentową o 75 pb., podczas gdy ekonomiści spodziewali się obniżki o 25 pb. Miesiąc później obniżka była już zgodna z oczekiwaniami, o kolejne 25 pb.
– Rada Polityki Pieniężnej może podjąć różne kroki i z jej strony płyną ostatnio dziwne informacje. Jeszcze tuż przed wyborami, w zeszłym roku, rada obniżała stopy procentowe, mówiła, że praktycznie problem inflacji jest rozwiązany. Nagle po wyborach parlamentarnych stwierdziła, że tak nie jest, i zaczyna mówić nawet, że być może pojawią się jakieś podwyżki stop procentowych. Wydaje się, że najbardziej prawdopodobne jest utrzymanie stóp procentowych w najbliższych kwartałach na niezmienionym poziomie, ale tak naprawdę żadnego ze scenariuszy dzisiaj nie można wykluczyć – podkreśla dyrektor zarządzający Portu w Polsce.
Wysoka inflacja pozostaje problemem w całym regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Z danych Eurostatu wynika, że w Polsce w grudniu wyniosła 6,2 proc., a wyprzedziły nas tylko Czechy, Rumunia i Słowacja, która jako jedyna w tej grupie przyjęła euro.
– Inflacja jest największym wyzwaniem cały czas, jeżeli mówimy o Europie, naszym regionie i krajach, które też – można powiedzieć – majstrowały sporo przy tych wskaźnikach inflacji, czyli Węgry, Polska, ale również kraje Europy Środkowo-Wschodniej. Cały czas inflacja pozostaje wysoka na Słowacji – mówi Mikołaj Raczyński. – To również wynika z tego, że ta kultura inflacyjna jest nieco niższa niż w krajach strefy euro, wzrost gospodarczy jest szybszy. Ceny żywności teraz się normalizują, ale wcześniejsze wzrosty miały większy wpływ na to, jak mocno rosła inflacja, i to też się przełożyło na oczekiwania inflacyjne gospodarstw domowych, więc cały czas nasz region pozostaje z najwyższą inflacją.
Czytaj także
- 2024-04-25: Zmiany klimatu uderzają w portfele konsumentów. Podniosą ceny żywności nawet o 3 pkt proc. rocznie
- 2024-04-16: Rekordowe notowania złota. Ryzyko eskalacji konfliktu na Bliskim Wschodzie będzie napędzać dalsze wzrosty
- 2024-04-10: Producenci owoców i warzyw pełni obaw po przywróceniu 5-proc. VAT-u na żywność. Spodziewają się większej presji sieci handlowych na obniżkę cen
- 2024-04-09: Inflacja spadła do najniższego od pięciu lat poziomu. Spowolnić może także wzrost płac
- 2024-04-09: Sądy w Polsce nadużywają tymczasowego aresztowania. W wielu przypadkach mógłby go zastąpić areszt domowy
- 2024-04-03: Wielu Polaków od bankructwa po utracie pracy dzieli jedna pensja. 61 proc. uważa, że wydarzenia ostatniego roku powinny skłonić ich do regularnego oszczędzania
- 2024-03-12: Handel w internecie rzeczami używanymi, odnowionymi czy końcówkami serii przeżywa boom. Do 2030 roku będzie rosnąć nawet cztery razy szybciej niż klasyczny handel
- 2024-02-19: Po trudnym 2023 roku branża piwowarska oczekuje ożywienia na rynku piwa. Od kilku lat udział w sprzedaży zwiększa piwo bezalkoholowe
- 2024-02-16: Spór ze związkowcami w PKP Cargo daleki od rozstrzygnięcia. W marcu podobny scenariusz może czekać inne spółki kolejowe
- 2024-02-21: W lutym spodziewany jest projekt zmian w podatku Belki. Kwota wolna od tej daniny mogłaby być zachętą do inwestowania
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Handel
Przygotowania do wdrożenia systemu kaucyjnego idą pełną parą. Przyszli operatorzy przeciwni zmianie daty na 2026 rok
Wkrótce Sejm ma się zająć nowym projektem przepisów dotyczących systemu kaucyjnego, którego start zaplanowano na styczeń 2025 roku. Przedstawione przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska zmiany dotyczą m.in. rezygnacji z podatku VAT i wprowadzenia tzw. mechanizmu podążania kaucji za produktem. – Wszystkie te zmiany oceniamy bardzo pozytywnie, one są niezbędnym elementem dla właściwego funkcjonowania przyszłego systemu kaucyjnego – mówi Aleksander Traple, prezes Zwrotka SA. Jak podkreśla, dalsze odkładanie w czasie terminu uruchomienia systemu kaucyjnego jest bezzasadne, ponieważ branża odpadowa, handel detaliczny i szereg innych podmiotów już od dłuższego czasu przygotowują się do jego wdrożenia.
Problemy społeczne
Duża część ukraińskich uchodźców w Polsce wciąż potrzebuje wsparcia. Szczególnie osoby starsze i z niepełnosprawnościami
Do Polski cały czas napływają kolejni uchodźcy z Ukrainy, a ci, którzy są u nas już ponad dwa lata, nadal potrzebują wsparcia – oceniają eksperci IOM Poland i UNHCR. Szacuje się, że ok. 200 tys. osób nadal mieszka w miejscach zakwaterowania zbiorowego. To często osoby starsze i z niepełnosprawnościami, którym trudno się usamodzielnić. Uchodźcy nadal potrzebują wsparcia związanego ze znalezieniem zatrudnienia, dostępu dzieci do edukacji czy nauki języka polskiego. Eksperci podkreślają, że integracja ekonomiczna Ukraińców to duża korzyść dla polskiej gospodarki. Tylko w 2023 roku udział pracowników z Ukrainy przełożył się na ok. 1 proc. krajowego PKB.
Konsument
Coraz więcej Europejczyków ogranicza spożycie mięsa na rzecz produktów roślinnych. Większe wsparcie ze strony rządów i legislacji mogłoby zwiększyć ich popularność
Ponad połowa Europejczyków jedzących mięso aktywnie ogranicza jego roczne spożycie. Niemal 30 proc. co najmniej raz w tygodniu spożywa przynajmniej jedną roślinną alternatywę mięsa lub nabiału – wynika z badania ProVeg. Zmiana nawyków konsumenckich napędza branżę produktów roślinnych, ale wspomogłyby ją także zmiany systemowe, m.in. szersze dofinansowanie produkcji roślinnej kosztem mięsnej czy obniżenie podatku na żywność o niskim śladzie środowiskowym.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.