Depesze

Badacze zidentyfikowali nową cząsteczkę biorącą udział w regulowaniu wzrostu włosów. Odkryli, że wytwarzają ją starzejące się melanocyty. To dlatego na znamionach skórnych często występuje nadmierne owłosienie. Odkrycie może pomóc w opracowaniu terapii przeciwdziałającej łysieniu. – Badania kwestionują dotychczasowe przekonanie o tym, że starzenie się komórek ma wyłącznie niekorzystny wpływ na stan tkanek. Wykazaliśmy, że starzejące się melanocyty w obrębie znamion wywierają korzystny wpływ na stymulowanie wzrostu włosów – mówi autorka badania Xiaojie Wang z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine. – Kluczowe znaczenie ma uwzględnianie konkretnych przyczyn utraty włosów – zaznacza.

– Sam system jazdy autonomicznej od strony technologicznej będzie gotowy pewnie w perspektywie najbliższych dwóch lat – prognozuje dr Maciej Kawecki, Digital EU Ambassador i prezes Instytutu Lema. Znacznie dłużej zajmie nam jednak dopuszczenie autonomii pod względem legislacyjnym. Już dziś jednak sztuczna inteligencja, której rozwój jest warunkiem wprowadzenia pojazdów autonomicznych, znajduje w motoryzacji coraz więcej zastosowań. Pomaga m.in. monitorować poziom zmęczenia kierowcy i zapobiegać rozproszeniu jego uwagi, które może skutkować wypadkiem na drodze. Aplikacja stworzona w tym celu przez licealistę z Polski została niedawno wyróżniona w globalnym konkursie AI Global Impact Festival, organizowanym przez Intela.

Około 600 osób zarezerwowało już miejsca w lotach kosmicznych, których regularną obsługę zapowiada firma Virgin Galactic. Pojawiają się jednak pytania o to, jak turystyka kosmiczna wpłynie na środowisko. Obawy wiążą się przede wszystkim z paliwami silników rakietowych. – Cała branża kosmiczna skupia się na tym, by wykorzystywać ekologiczne paliwa – uspokajają eksperci. Bezemisyjne paliwa zasilają chociażby silnik BE-3 rakiety New Shepard, zbudowanej przez Blue Origin.

Coraz popularniejszy w Polsce światłowód w klasycznym zastosowaniu pozwala przesyłać dane z ogromną prędkością i zapewnia superszybki dostęp do internetu. Naukowcy z Wojskowej Akademii Technicznej szukają jednak innych, nietelekomunikacyjnych zastosowań włókien optycznych. Efektem ich prac jest już jeden z dwóch istniejących na świecie światłowodowych sejsmografów rotacyjnych, który pozwala badać zjawiska sejsmiczne towarzyszące trzęsieniom ziemi, rejestrować ruchy rotacyjne wysokich budowli i przewidywać tąpnięcia w kopalniach. Z myślą o administracji rządowej badacze rozwijają też metody kodowania binarnego, które pozwolą zabezpieczyć światłowody przed podsłuchami z zewnątrz.

Sztuczna inteligencja coraz szerzej wkracza do świata medycyny. Algorytmy SI okazały się skuteczne w interpretacji obrazów RTG, rozpoznają choroby, proponują też skuteczne leczenie. Na Uniwersytecie Kopenhaskim opracowano algorytm, który może poprawić diagnostykę i leczenie zaburzeń snu. Uczenie maszynowe w ciągu kilku sekund wykonuje badania, które lekarzom zajmują długie godziny. W ten sposób pozwoli zdiagnozować znacznie więcej pacjentów. Obecnie na różnego rodzaju zaburzenia snu cierpi nawet 45 proc. osób na świecie.

Zaburzenia ciąży dotykają około 10 proc. kobiet. Często są diagnozowane zbyt późno, gdy powikłania są już groźne dla rozwoju płodu. Naukowcy odkryli, że poprzez zbadanie poziomu hormonów w łożysku można szybko przewidzieć, które kobiety będą narażone na ciążowe powikłania. Biomarkery hormonalne łożyska są obecne od pierwszego trymestru ciąży, tymczasem zwykle zaburzenia są diagnozowane dopiero w drugim lub trzecim trymestrze, kiedy mogą mieć poważne konsekwencje.

Naukowcy z centrum grafenowego na University of Cambridge odkryli, że dyski twarde pokryte grafenem mogą mieć nawet 10-krotnie większą pojemność niż stosowane obecnie. Zastąpienie grafenem powłoki węglowej między talerzem a głowicą zmniejsza dwukrotnie tarcie i zwiększa odporność na korozję. Może to doprowadzić do rozwoju magnetycznych pamięci masowych o ultrawysokiej gęstości. – To bardzo ważne odkrycie, które przyspieszy rozwój nowatorskich dysków twardych o dużej gęstości powierzchniowej – podkreśla dr Anna Ott z Cambridge Graphene Centre na University of Cambridge.

To może być przełom w leczeniu otyłości. Wyniki czterech niezależnych badań klinicznych potwierdziły, że preparat Wegovy, skuteczny dotąd w leczeniu cukrzycy, powoduje też długotrwały spadek masy ciała o 17–18 proc. Terapia zostanie uruchomiona w USA jeszcze w tym miesiącu. Lek dostarcza hormon, który odpowiada za uczucie sytości i w ten sposób zmniejsza apetyt. Na całym świecie z otyłością żyje około 650 mln dorosłych.

W Polsce wdrażany jest projekt połączenia czujników i kamer zamontowanych przy rzekach z centrami ochrony przeciwpowodziowej. Dzięki temu monitoring zagrożenia powodzią będzie można częściowo zautomatyzować i znacznie przyspieszyć. Pozwoli to na skuteczne zapobieganie podtopieniom. Skutki powodzi mogą być katastrofalne nie tylko z uwagi na straty materialne, lecz także na degradację ekosystemów – między innymi siedlisk lęgowych ptaków.

Naukowcy odkryli, że smartwatche i inne urządzenia ubieralne mogą wykryć choroby, odwodnienie, a nawet zmiany w liczbie czerwonych krwinek. Za pomocą uczenia maszynowego dane na temat tętna, temperatury ciała i codziennych czynności mogą być wykorzystywane do przewidywania pomiarów stanu zdrowia, które są zwykle obserwowane podczas klinicznych badań krwi. – Mamy nadzieję, że w przyszłości lekarze będą mogli wykorzystać dane z urządzeń ubieralnych, aby natychmiast uzyskać cenne informacje o ogólnym stanie zdrowia pacjenta i dowiedzieć się, jak go leczyć – mówi Jessilyn Dunn z Uniwersytetu Duke’a.

Ponad 70 proc. powierzchni Ziemi jest pokryte wodą i nie można jej zmierzyć. O ile nawet Księżyc i Mars zostały szczegółowo odwzorowane, o tyle większość naszej planety pozostaje tajemnicą, a dno oceanu odwiedziło do tej pory zaledwie kilka osób. Zaprojektowany przez Instytut Oceanograficzny w Woods Hole i Laboratorium Napędu Odrzutowego NASA robot Orfeusz zbada głębiny oceanu i pomoże zmapować dno. – Ta wyprawa może być kamieniem milowym do nowych odkryć dotyczących naszej własnej planety – przekonuje Tim Shank, biolog prowadzący program WHOI HADEX.

W przeciwieństwie do konwencjonalnego szyfrowania komunikacja kwantowa jest uważana za niemożliwą do zhakowania, a tym samym stanowi przyszłość bezpiecznego przesyłania informacji. Jej rdzeniem jest technologia kwantowej dystrybucji klucza, która wykorzystuje stany kwantowe cząstek, np. fotonów, do utworzenia ciągu zer i jedynek. Każdy podsłuch między nadawcą a odbiorcą zmieni ten klucz i będzie natychmiast zauważony. Trwa globalny wyścig o rozwój zdolności kwantowych, a budowa sieci kwantowych to kolejny krok w tym procesie. Europa już poczyniła kroki w tym kierunku.

To przełom w ewolucji konstrukcji pojazdów autonomicznych. Technologia LiDAR, czyli czujnik laserowy, który wysyła miliony punktów na sekundę i mierzy czas potrzebny do odbicia od przeszkody, ma kluczowe znaczenie dla rozwoju autonomicznej jazdy. Niedawno firma Pony.ai ogłosiła, że w 2023 roku wdroży w pełni autonomiczne floty robotaksówek, które dzięki nowej generacji technologii lidarowej nie będą się wiele różnić od tradycyjnych aut. Możliwości mapowania 3D chcą też wykorzystać producenci helikopterów oraz marka Volvo w swoim nowym SUV-ie.

Dzięki technologii CRISPRoff można wyłączać poszczególne geny w odwracalny sposób, bez trwałej ingerencji w strukturę DNA. Dotychczas stosowany edytor CRISPR-Cas9 przyniósł wprawdzie rewolucyjny postęp w dziedzinie edycji genów, jednak jego użycie wiązało się z trwałą ingerencją w DNA i ryzykiem wystąpienia niepożądanych mutacji. – Możemy teraz wyciszyć dowolną część genomu, dzięki czemu jest to świetne narzędzie do badania jego funkcji – przekonuje Jonathan Weissman, profesor biologii na MIT. Nowa technologia może stanowić klucz do rozwiązania problemu leczenia wielu dziś nieuleczalnych chorób, np. alzheimera.

Dostawy komputerów osobistych na całym świecie wzrosły o 32 proc. w pierwszym kwartale 2021 roku w porównaniu do analogicznego okresu rok temu. To największy zanotowany w XXI wieku skok na tym rynku – twierdzą analitycy Gartnera. Jako powód eksperci podają przede wszystkim realizację skumulowanych dostaw, opóźnionych przez deficyt układów scalonych, takich jak procesory. Najprawdopodobniej jednak trend wzrostowy się utrzyma, a to za sprawą zmian przyzwyczajeń zakupowych ludzi, zarówno w czasie pandemii, jak i po jej wygaszeniu.