Mówi: | Jakub Baran |
Funkcja: | prezes zarządu |
Firma: | Polski Bank Komórek Macierzystych |
Komórki macierzyste mogą być przyszłością medycyny. Polacy już pracują m.in. nad lekiem na stwardnienie zanikowe boczne
Komórki macierzyste uznawane są za ogromną nadzieję i przyszłość medycyny. Już dziś stosowane są w leczeniu ponad siedemdziesięciu jednostek chorobowych, m.in. ostrej białaczki limfoblastycznej czy szpiczaka mnogiego. Trwają badania nad kolejnymi ich zastosowaniami. Polski zespół badawczy chce wynaleźć lek na stwardnienie zanikowe boczne. Komórki macierzyste mogą też być wykorzystane w dermatologii czy medycynie estetycznej, a opracowywany jest także opatrunek na ciężko gojące się rany.
– Obserwujemy skokowy wzrost nakładów na badania nad komórkami macierzystymi, rozwija się to bardzo dynamicznie. Pojawiają się pierwsze leki zarejestrowane, komercjalizowane, a najlepszym miernikiem jest kwestia liczby transakcji, które wykonują różnego rodzaju podmioty – mówi w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Innowacje Jakub Baran, prezes zarządu Polskiego Banku Komórek Macierzystych.
Komórki macierzyste to komórki pierwotne, wykazujące duży potencjał do namnażania się oraz wyjątkowe zdolności do przekształcania się w wyspecjalizowane komórki, tworząc w ten sposób tkanki. W medycynie wykorzystywane są od dawna, poprzez odbudowywanie lub zastępowanie uszkodzonych komórek. Komórki macierzyste występują m.in. w szpiku, ale częściej wykorzystuje się obecnie te występujące w krwi pępowinowej i sznurze pępowiny.
Polski Bank Komórek Macierzystych prowadzi obecnie badania nad lekiem na stwardnienie zanikowe boczne. Projekt Alstem, zgłoszony do konkursu InnoNeuroPharm, ma rozpocząć rekrutację pacjentów do badań klinicznych w przyszłym roku. Projekt zaplanowany jest na okres do końca 2022 roku. Jego wartość to niemal 24 mln zł. Ponad 11 mln zł stanowi dofinansowanie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. PBKM realizuje ponadto próby kliniczne w trzech chorobach serca, a także w schorzeniach z dziedziny dermatologii i medycyny estetycznej oraz przy stopie cukrzycowej.
– Mamy próby kliniczne w trzech chorobach serca różnego rodzaju. Jesteśmy w konsorcjum m.in. z Uniwersytetem Jagiellońskim, Akademią Górniczo-Hutniczą i ze Śląskim Uniwersytetem Medycznym, dwie z tych trzech prób rekrutują już pacjentów. Oprócz tego w ramach projektu ABC Therapy, którego liderem jest Warszawski Uniwersytet Medyczny, mamy dwie próby kliniczne w obszarze dermatologii i medycyny estetycznej oraz stopy cukrzycowej. Obie te próby rekrutują pacjentów – mówi ekspert.
W konsorcjum z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym, Polski Bank Komórek Macierzystych realizuje także projekt BIOOPA. To opatrunek biologiczny z ludzkiego materiału na trudno gojące się rany, który może być stosowany przy leczeniu pęcherzowego oddzielania się naskórka (choroby Epidermolysis Bullosa). Obecnie prace są na etapie prac badawczo-rozwojowych.
Badania nad komórkami macierzystymi prowadzone są jednak w odniesieniu do wielu chorób. W Polsce trwa nabór do badania klinicznego Admire-CD II, którego celem jest ocena nowego, potencjalnego leczenia obejmującego wykorzystanie komórek macierzystych w przypadku przetok okołoodbytniczych u osób cierpiących na Chorobę Leśniowskiego-Crohna. Chorzy otrzymają leczenie poprzez nastrzykiwanie komórkami macierzystymi wzdłuż kanału przetoki przez przeszkolonego chirurga.
– Myślę, że to jest kwestia może 10 lat, kiedy tych leków będzie kilkanaście wystandaryzowanych, a w ciągu następnych 10 lat pewnie nawet kilkaset. Prób klinicznych jest kilka tysięcy, liczba ta cały czas rośnie – twierdzi Jakub Baran.
Programy leczenia biologicznego z użyciem humanizowanych przeciwciał są już dostępne m.in. dla chorych na łuszczycę czy choroby ze spektrum nieswoistych zapaleń jelit. Według Grand View Research do 2025 roku wartość światowego rynku komórek macierzystych ma osiągnąć wartość 15,6 mld dolarów.
Czytaj także
- 2025-06-05: Polacy leczą samodzielnie ponad połowę lekkich dolegliwości zdrowotnych. Jesteśmy liderem UE
- 2025-06-18: Konieczna większa edukacja na temat dbania o zdrowie i dostępnych leków. To kluczowe dla rozwoju samoleczenia
- 2025-06-12: Nowe technologie mogą wspierać samoleczenie. Szczególnie pomocne są dane zbierane przez aplikacje i urządzenia mobilne
- 2025-06-13: Bartłomiej Nowosielski: Kluczowe w leczeniu otyłości jest odpowiednie nastawienie psychiczne. Otoczenie nie zawsze jest wyrozumiałe i empatyczne
- 2025-05-22: Statystyki dotyczące otyłości coraz bardziej niepokojące. Niewielki odsetek chorych podejmuje leczenie
- 2025-06-23: Bartłomiej Nowosielski: Osoby z chorobą otyłościową są stygmatyzowane. Hejterów nie obchodzi to, że po drugiej stronie jest człowiek z emocjami
- 2025-05-27: Doda: Udało mi się całkowicie zwalczyć przyczynę Hashimoto, a nie tylko skutki tej choroby. Nadal będę się dzielić moimi doświadczeniami i nie dam się zastraszyć
- 2025-05-28: Innowacyjne leki zmieniają oblicze rzadkich chorób neurologicznych uznawanych dotychczas za nieuleczalne. Tak jest w przypadku rdzeniowego zaniku mięśni
- 2025-04-01: Europa zapowiada walkę o bezpieczeństwo lekowe. Wsparcie dla tych inwestycji ma się znaleźć w przyszłym budżecie UE
- 2025-04-30: Katarzyna Dowbor: Jak najszybciej muszę się zaszczepić przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu. Do tej pory zabezpieczałam przed tymi pasożytami tylko moje zwierzęta
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Konsument

Za trzy miesiące ruszy w Polsce system kaucyjny. Wątpliwości budzą kwestie rozliczeń i podatków
Zaledwie trzy miesiące zostały do startu systemu kaucyjnego w Polsce. Kaucje obejmą szklane i plastikowe butelki oraz puszki z napojami. To duża zmiana dla producentów napojów, sklepów i konsumentów oraz pośredniczących w zbiórce operatorów systemów kaucyjnego. Na razie przepisy są na tyle niedoprecyzowane, że budzą wiele wątpliwości w kwestii rozliczania podatków czy rozliczeń z operatorami. Producenci będą musieli płacić podatek od niezwróconych butelek, co zwiększy ich koszty.
Konsument
Branża opakowań nie traktuje unijnych regulacji jako zagrożenia. Widzi w nich impuls do rozwoju

W UE co roku wytwarza się ponad 2,2 mld t odpadów. Aby ograniczyć ich ilość, promowane jest przechodzenie na bardziej zrównoważony model, czyli gospodarkę o obiegu zamkniętym. W ramach pakietu zmian prawnych ograniczających negatywny wpływ działalności człowieka na środowisko nacisk położony jest w dużej mierze na producentów opakowań. Przedstawiciele branży podkreślają, że nowe regulacje to dla nich nie tylko nowe obowiązki, ale też okazja na zbudowanie przewagi konkurencyjnej.
Prawo
Trwają prace nad nowymi przepisami chroniącymi dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym. Mają dostosować prawo do rozwoju technologii

Surowsze kary dla przestępców, zniesienie terminu przedawnienia i zrównanie przestępstw offline z tymi dokonywanymi w internecie – to niektóre zmiany zaproponowane przez Parlament Europejski do przepisów dotyczących ochrony dzieci przed nadużyciami seksualnymi. Europosłowie chcą, by były to kwestie zharmonizowane w ramach UE. Szczególnie istotne jest dostosowanie prawa do wyzwań związanych z rozwojem nowych technologii – powinno ono uwzględniać m.in. filmy czy obrazy wytworzone z pomocą AI.
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.