Mówi: | Jakub Baran |
Funkcja: | prezes zarządu |
Firma: | Polski Bank Komórek Macierzystych |
Komórki macierzyste mogą być przyszłością medycyny. Polacy już pracują m.in. nad lekiem na stwardnienie zanikowe boczne
Komórki macierzyste uznawane są za ogromną nadzieję i przyszłość medycyny. Już dziś stosowane są w leczeniu ponad siedemdziesięciu jednostek chorobowych, m.in. ostrej białaczki limfoblastycznej czy szpiczaka mnogiego. Trwają badania nad kolejnymi ich zastosowaniami. Polski zespół badawczy chce wynaleźć lek na stwardnienie zanikowe boczne. Komórki macierzyste mogą też być wykorzystane w dermatologii czy medycynie estetycznej, a opracowywany jest także opatrunek na ciężko gojące się rany.
– Obserwujemy skokowy wzrost nakładów na badania nad komórkami macierzystymi, rozwija się to bardzo dynamicznie. Pojawiają się pierwsze leki zarejestrowane, komercjalizowane, a najlepszym miernikiem jest kwestia liczby transakcji, które wykonują różnego rodzaju podmioty – mówi w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Innowacje Jakub Baran, prezes zarządu Polskiego Banku Komórek Macierzystych.
Komórki macierzyste to komórki pierwotne, wykazujące duży potencjał do namnażania się oraz wyjątkowe zdolności do przekształcania się w wyspecjalizowane komórki, tworząc w ten sposób tkanki. W medycynie wykorzystywane są od dawna, poprzez odbudowywanie lub zastępowanie uszkodzonych komórek. Komórki macierzyste występują m.in. w szpiku, ale częściej wykorzystuje się obecnie te występujące w krwi pępowinowej i sznurze pępowiny.
Polski Bank Komórek Macierzystych prowadzi obecnie badania nad lekiem na stwardnienie zanikowe boczne. Projekt Alstem, zgłoszony do konkursu InnoNeuroPharm, ma rozpocząć rekrutację pacjentów do badań klinicznych w przyszłym roku. Projekt zaplanowany jest na okres do końca 2022 roku. Jego wartość to niemal 24 mln zł. Ponad 11 mln zł stanowi dofinansowanie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. PBKM realizuje ponadto próby kliniczne w trzech chorobach serca, a także w schorzeniach z dziedziny dermatologii i medycyny estetycznej oraz przy stopie cukrzycowej.
– Mamy próby kliniczne w trzech chorobach serca różnego rodzaju. Jesteśmy w konsorcjum m.in. z Uniwersytetem Jagiellońskim, Akademią Górniczo-Hutniczą i ze Śląskim Uniwersytetem Medycznym, dwie z tych trzech prób rekrutują już pacjentów. Oprócz tego w ramach projektu ABC Therapy, którego liderem jest Warszawski Uniwersytet Medyczny, mamy dwie próby kliniczne w obszarze dermatologii i medycyny estetycznej oraz stopy cukrzycowej. Obie te próby rekrutują pacjentów – mówi ekspert.
W konsorcjum z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym, Polski Bank Komórek Macierzystych realizuje także projekt BIOOPA. To opatrunek biologiczny z ludzkiego materiału na trudno gojące się rany, który może być stosowany przy leczeniu pęcherzowego oddzielania się naskórka (choroby Epidermolysis Bullosa). Obecnie prace są na etapie prac badawczo-rozwojowych.
Badania nad komórkami macierzystymi prowadzone są jednak w odniesieniu do wielu chorób. W Polsce trwa nabór do badania klinicznego Admire-CD II, którego celem jest ocena nowego, potencjalnego leczenia obejmującego wykorzystanie komórek macierzystych w przypadku przetok okołoodbytniczych u osób cierpiących na Chorobę Leśniowskiego-Crohna. Chorzy otrzymają leczenie poprzez nastrzykiwanie komórkami macierzystymi wzdłuż kanału przetoki przez przeszkolonego chirurga.
– Myślę, że to jest kwestia może 10 lat, kiedy tych leków będzie kilkanaście wystandaryzowanych, a w ciągu następnych 10 lat pewnie nawet kilkaset. Prób klinicznych jest kilka tysięcy, liczba ta cały czas rośnie – twierdzi Jakub Baran.
Programy leczenia biologicznego z użyciem humanizowanych przeciwciał są już dostępne m.in. dla chorych na łuszczycę czy choroby ze spektrum nieswoistych zapaleń jelit. Według Grand View Research do 2025 roku wartość światowego rynku komórek macierzystych ma osiągnąć wartość 15,6 mld dolarów.
Czytaj także
- 2025-04-01: Europa zapowiada walkę o bezpieczeństwo lekowe. Wsparcie dla tych inwestycji ma się znaleźć w przyszłym budżecie UE
- 2025-03-27: Coraz więcej osób choruje na kleszczowe zapalenie mózgu. Na profilaktyczne szczepienie zdecydował się tylko co 10. Polak
- 2025-03-27: Marta Wierzbicka: Mam różne doświadczenia z polską służbą zdrowia. Mój problem bardzo szybko udało się rozwiązać w prywatnym szpitalu
- 2025-03-03: Polska uzależniona od leków z importu. To zagrożenie dla bezpieczeństwa lekowego kraju
- 2025-03-14: Przybywa osób biorących leki dla chorych na cukrzycę, aby szybciej schudnąć. To rozwiązanie niekorzystne dla zdrowia
- 2025-02-04: Lekarze będą lepiej przygotowani do pracy w obliczu działań militarnych. Powstał nowy model kształcenia lekarzy cywilnych i wojskowych
- 2025-02-07: Nowoczesne formy podania leków pozwalają uniknąć hospitalizacji. To duże ułatwienie dla pacjentów z chorobami przewlekłymi
- 2025-02-17: Schizofrenia może być w Polsce leczona na światowym poziomie. Coraz więcej pacjentów oczekuje wykorzystania tych możliwości
- 2024-12-27: Dwa konkursy w Agencji Badań Medycznych w 2025 roku. Do wzięcia 275 mln zł
- 2024-12-16: Na przewlekłą chorobę nerek cierpi w Polsce 4,5 mln osób. Pacjenci apelują o szerszy dostęp do leczenia, które opóźnia dializy
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Prawo

UE lepiej przygotowana na reagowanie na klęski żywiołowe. Od czasu powodzi w Polsce pojawiło się wiele usprawnień
Na tereny dotknięte ubiegłoroczną powodzią od rządu trafiło ponad 4 mld zł. Pierwsze formy wsparcia, w tym zasiłki, pomoc materialna czy wsparcie dla przedsiębiorców, pojawiły się już w pierwszych dniach od wystąpienia kataklizmu. Do Polski ma też trafić 5 mld euro z Funduszu Spójności UE na likwidację skutków powodzi. Doświadczenia ostatnich lat powodują, że UE jest coraz lepiej przygotowana, by elastycznie reagować na występujące klęski żywiołowe.
Bankowość
Phishing największym cyberzagrożeniem. Przestępcy będą coraz częściej sięgać po AI, by skutecznie docierać do potencjalnych ofiar

Choć liczba zablokowanych przez CyberTarczę fałszywych stron internetowych wyłudzających dane spadła w ubiegłym roku z 360 tys. do 305 tys., to wciąż najczęstszym typem ataku, po jaki sięgają cyberprzestępcy, jest phishing. Ten trend prawdopodobnie utrzyma się w najbliższych latach, m.in. dlatego że sztuczna inteligencja umożliwia hakerom dużo łatwiejsze podszywanie się pod cudzą tożsamość. Choć CyberTarcza działająca w sieci Orange Polska skutecznie chroni internautów przed atakami, to wciąż jednak to właśnie człowiek jest ich głównym celem.
Medycyna
Komisja Europejska pracuje nad nową dyrektywą tytoniową. Papierosy w Polsce mogą znacznie podrożeć

W Brukseli trwa dyskusja nad zmianami w unijnej dyrektywie tytoniowej. Minimalna stawka akcyzy na paczkę papierosów w UE może wzrosnąć nawet dwukrotnie: z 1,8 euro do 3,6 euro. Doprowadziłoby to do wyrównania cen papierosów pomiędzy państwami UE. Wzrost cen byłby najbardziej dotkliwy dla palaczy z tych państw, które przystąpiły do UE w 2004 roku, w tym Polski, z uwagi na znacznie niższy udział akcyzy w cenie paczki papierosów niż nowe minima unijne. Nad Wisłą paczka papierosów mogłaby kosztować nawet ok. 40 zł. Nowa dyrektywa tytoniowa może zostać otwarta już podczas duńskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.