Mówi: | Rafał Bednarek |
Funkcja: | wiceprezes zarządu |
Firma: | Biuro Informacji Kredytowej |
Klienci banków boją się cyberzagrożeń, ale nie stosują zabezpieczeń. Co piąty nie zmienia hasła do konta
Klienci banków i firm pożyczkowych spotykają się z rosnącą liczbą zagrożeń, takich jak kradzieże tożsamości, wyłudzenia, fraudy kredytowe czy cyberprzestępczość. Ponad połowa Polaków jest ich świadoma, ale obawy nie idą w parze z prewencją – co piąty nie stosuje haseł w urządzeniach i aplikacjach, a 22 proc. nie zmienia hasła do konta bankowego. Biuro Informacji Kredytowej stworzyło dla banków specjalną Platformę Antyfraudową, aby zapobiegać takim wyłudzeniom. Z kolei klienci indywidualni mogą chronić się za pomocą Alertów BIK, czyli automatycznych powiadomień o weryfikacji danych osobowych w związku ze złożonym wnioskiem o kredyt.
– W kwestii finansowania osób indywidualnych sytuacja na rynku jest stabilna i wzrostowa. W ubiegłym roku wzrost wartości portfela kredytowego był na poziomie 8 proc., w obecnym jest on kontynuowany – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Rafał Bednarek, wiceprezes Biura Informacji Kredytowej.
Portfel kredytowy osób fizycznych w bankach i instytucjach pożyczkowych jest obecnie wart 655 mld zł. Największą jego część stanowią długoterminowe kredyty hipoteczne, natomiast gotówkowe odpowiadają za ok. 1/4 tej wartości. Jak wynika ze statystyk BIK, w pierwszych 7 miesiącach br. portfel kredytów hipotecznych wyraźnie wzrósł. Mimo że sprzedaż takich kredytów zwiększyła się nieznacznie (o 1,2 proc. w porównaniu z analogicznym okresem rok wcześniej), to w tym czasie nastąpił istotny, 13-proc. wzrost tej sprzedaży.
– Wytłumaczenie jest proste. Po pierwsze, rosną ceny mieszkań w dużych aglomeracjach miejskich, gdzie kredytobiorcy najchętniej zaciągają kredyty. Po drugie, z początkiem ubiegłego roku zakończył się rządowy program MdM, co ma odzwierciedlenie w mniejszej dynamice tych kredytów zaciąganych na niższe kwoty. Natomiast w kredytach gotówkowych, a więc drugiej istotnej pozycji w portfelu banków i firm pożyczkowych, widzimy nieznaczny spadek liczby udzielonych pożyczek o ok. 1 proc. – mówi Rafał Bednarek.
Jak zauważa, w segmencie kart kredytowych – po wielu latach stagnacji – nastąpił wyraźny, 24-proc. wzrost wartości udzielanych limitów. Wynika on m.in. z faktu, że banki wydają wiele kart mobilnych do obsługi płatności w internecie. Z drugiej strony, transfery socjalne z budżetu państwa, takie jak Rodzina 500 plus, spowodowały, że część osób uzyskało zdolność kredytową, której nie miała wcześniej.
– Ciekawa sytuacja jest też na rynku pożyczek z firm pożyczkowych. Po kilku latach wzrostu widzimy pewne spowolnienie, firmy pożyczkowe wyraźnie hamują. Wynika to z kilku czynników. Po pierwsze, po aferze GetBacku rynek korporacyjnych obligacji spowolnił. Rzeczywiście trudniej jest uzyskać finansowanie przez firmy, które finansują się obligacjami. Ponadto na agendzie jest w tej chwili ustawa antylichwiarska, która powoduje niepewność co do dalszych losów branży i stąd to spowolnienie – mówi Rafał Bednarek.
Wiceprezes BIK podkreśla również, że klienci banków i firm pożyczkowych spotykają się z rosnącą liczbą zagrożeń takich, jak kradzieże tożsamości, wyłudzenia, fraudy kredytowe czy cyberprzestępczość. Z badania „Ochrona tożsamości”, przeprowadzonego przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie BIK, wynika, że 41 proc. Polaków w wieku 15–65 lat doświadczyło różnych form zagrożeń bezpieczeństwa danych, a 62 proc. obawia się zagrożeń w cyberprzestrzeni.
– Ekspozycja usług finansowych w internecie jest coraz większa, dlatego jest coraz więcej zagrożeń z tym związanych. Drugi problem to fakt, że nie wszyscy klienci wiedzą, na jaki kredyt ich stać, i mamy do czynienia ze zjawiskiem przekredytowania. W sektorze bankowym jest ono obecne od dawna, miało dużą skalę w czasie kryzysu 2008–2009, ale i w tej chwili jest blisko 100 tys. osób, które mają więcej niż 10 pożyczek lub kredytów równocześnie. Nie wszyscy klienci wiedzą, jaki poziom zadłużenia jest adekwatny do ich sytuacji finansowej, co jest dla nich przyczyną trudności – mówi Rafał Bednarek.
Z badań przeprowadzonych przez Quality Watch na zlecenie BIK wynika, że Polacy są świadomi zagrożeń na rynku finansowym. Ponad połowa jest świadoma niebezpieczeństw takich, jak wyłudzenia kredytów (58 proc.), kradzież tożsamości (57 proc.), kradzież danych z karty kredytowej (57 proc.), kradzież pieniędzy z konta (54 proc.) czy wyłudzenie abonamentu (39 proc.). Co czwarty badany zadeklarował, że kradzież danych z karty kredytowej i wyłudzenia kredytów zdarzyły się osobie, którą zna, a ok. 5 proc. doświadczyło tego osobiście. Ponadto 88 proc. Polaków ma także poczucie niepewności wobec swoich danych.
Obawy te nie idą jednak w parze z prewencją. Co piąty internauta (17 proc.) nie stosuje haseł w urządzeniach, aplikacjach, serwisach. 22 proc. nie zmienia hasła do konta bankowego, a 27 proc. robi to raz w roku lub rzadziej. Telefony także pozostają bez hasła u co czwartego badanego.
– Nie zawsze chronimy się adekwatnie. Zostawiamy tę ochronę bankom lub dostawcom usług internetowych. Natomiast w dużej mierze to właśnie człowiek jest słabym ogniwem. Brak świadomości, brak zabezpieczeń, skonfigurowanych haseł czy zabezpieczeń na smartfonie powodują, że otwieramy się na te zagrożenia – mówi Rafał Bednarek.
Ze statystyk BIK wynika, że w ubiegłym roku udaremniano średnio 15 wyłudzeń kredytów dziennie, jednak w sumie mogło dojść do nawet 67 tys. skutecznych wyłudzeń na sumaryczną kwotę ok. 600 mln zł. Dlatego Biuro Informacji Kredytowej stworzyło Platformę Antyfraudową, aby im zapobiegać – to swego rodzaju tarcza gwarantująca bankom efektywną wymianę informacji w procesie skutecznego przeciwdziałania nadużyciom. Do usługi tej jest już przyłączonych 7 banków, kolejnych 5 już podpisało umowy o przystąpieniu do platformy.
– Chociaż BIK kojarzy się najczęściej ze współpracą z bankami i instytucjami finansowymi, to od pewnego czasu rozwijamy usługi dla konsumentów. Na naszej platformie można założyć sobie konto i mieć dostęp do szeregu usług, m.in. do raportu kredytowego, albo uzyskać informację o tym, co wiedzą o nas banki w zakresie scoringu. Jest też usługa odpowiadająca właśnie tym zagrożeniom zewnętrznym, a więc Alerty BIK. Przy pomocy alertów można chronić swoją tożsamość, uzyskiwać informacje, że bank lub inna instytucja finansowa pytały o nas. Ta wiedza jest bardzo ważna, bo jeśli nie my występowaliśmy o kredyt, wówczas możemy odpowiednio szybko zareagować na takie zagrożenie – mówi Rafał Bednarek.
Alerty BIK to automatyczne powiadomienie, wysyłane do klienta SMS-em lub e-mailem w sytuacji, kiedy jego dane są weryfikowane w związku ze złożonym wnioskiem o kredyt lub pożyczkę.
Do tej pory posiadacze alertów dostali już blisko 4 mln ostrzeżeń przed wyłudzeniem pieniędzy na swoje skradzione dane. O tej usłudze słyszał co trzeci internauta, a co drugi (53 proc.) deklaruje zainteresowanie nią. Alerty cechuje wysoka skuteczność, bo BIK – jako jedyny podmiot w Polsce – współpracuje z całym rynkiem bankowym oraz z ponad 70 największymi firmami pozabankowymi.
Z Alertów BIK mogą korzystać nie tylko indywidualni konsumenci, lecz także firmy – wystarczy dorejestrować do swojego konta indywidualnego konto swojego przedsiębiorstwa (NIP). Można wówczas pobrać raport z informacjami o zobowiązaniach swojej firmy i skorzystać z osobnych alertów, żeby chronić się przed wyłudzeniami na dane firmowe.
– Prowadzimy również działania edukacyjne. Przykładem jest usługa Analizatora Kredytowego, którą w ostatnim okresie wprowadziliśmy. Każdy klient, który ma konto na portalu BIK, może skalkulować sobie, na jaki kredyt go stać. Taka informacja jest bardzo przydatna w trakcie starania o kredyt, ale również pomaga nam w tym, jak rozmawiać z bankiem o swoim potencjalnym kredycie – wyjaśnia Bednarek.
Czytaj także
- 2024-04-23: Trwają prace nad szczegółami ścisłej ochrony 20 proc. lasów. Prawie gotowy jest także projekt ws. kontroli społecznej nad lasami
- 2024-04-11: Greenpeace: Prawie 6 tys. ciężarówek pełnych drzew wyjeżdża codziennie z polskich lasów. Wycinki trwają tam, gdzie nie wolno
- 2024-04-16: Polskie uczelnie są coraz bliższe wprowadzenia mikropoświadczeń. Dla studentów takie certyfikaty to szansa na wzmocnienie pozycji na rynku pracy
- 2024-04-05: Dostęp do badań profilaktycznych i skutecznych terapii największymi wyzwaniami systemu ochrony zdrowia. Polska prezydencja w UE może być okazją do zmian w tym zakresie
- 2024-03-28: Postęp technologiczny rewolucjonizuje pracę specjalistów ds. finansów. Stają się strategicznymi doradcami biznesu
- 2024-03-20: Polski rynek leasingu jest jednym z największych w UE. Prawie 1/3 inwestycji jest finansowana leasingiem
- 2024-03-19: Banki przypominają dziś firmy softwarowe. Ich funkcjonowanie coraz bardziej oparte na nowych technologiach
- 2024-04-05: Cyfryzacja polskiej energetyki mocno spowolniła. Pilną potrzebą jest wdrożenie rozwiązań z zakresu cyberbezpieczeństwa
- 2024-03-12: Wątpliwości dotyczące bezpieczeństwa danych przetwarzanych w różnych urzędach. NIK zapowiada kontrole we wszystkich jednostkach samorządu terytorialnego
- 2024-03-05: Zanieczyszczenie światłem zagrożeniem dla zdrowia ludzi i stanu środowiska. RPO chce wprowadzenia regulacji dotyczących korzystania ze sztucznego światła
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Konsument
Zmiany klimatu uderzają w portfele konsumentów. Podniosą ceny żywności nawet o 3 pkt proc. rocznie
Coraz wyższe średnie temperatury obserwowane na świecie przekładają się na wzrost cen żywności. Problem dotyczy zarówno krajów rozwiniętych, jak i rozwijających się. Naukowcy z Poczdamskiego Instytutu Badań nad Wpływem Klimatu obliczyli, że do 2035 roku zdarzenia klimatyczne podniosą ceny żywności o 0,9–3,2 pkt proc. rocznie, a ogólny poziom inflacji o 0,3–1,1 pkt proc. Naukowcy przeanalizowali dane dotyczące zmian cen artykułów żywnościowych ze 120 krajów świata w ciągu ostatnich 30 lat.
Transport
Chiny przyspieszają inwestycje w odnawialne źródła. Nie przestają jednak rozbudowywać mocy węglowych
Coraz dotkliwsze skutki zmian klimatycznych, ale przede wszystkim chęć zbudowania bezpieczeństwa energetycznego i uniezależnienia się od zewnętrznych dostaw surowców skłoniły rząd w Pekinie do ekspresowych inwestycji w nowe moce odnawialnej energii. W efekcie Chiny wyrastają na globalnego lidera transformacji energetycznej – odpowiadają dziś za największy na świecie przyrost mocy zainstalowanych w fotowoltaice i wiatrakach. Co ciekawe, nie rezygnują jednak przy tym również z inwestycji w energetykę węglową.
Konsument
Niska wiedza ekonomiczna Polaków może wpłynąć na większe zainteresowanie usługami doradców finansowych. Wciąż rzadko korzystamy z ich pomocy
Ponad 70 proc. Polaków ma niską lub przeciętną wiedzę finansową – wynika z badania „Poziom wiedzy finansowej Polaków 2024”. To przekłada się na niewielkie uczestnictwo w rynku kapitałowym i niską skłonność do inwestowania i oszczędzania. Dlatego eksperci upatrują istotnej roli doradców finansowych w zmianie tej tendencji. Większość gospodarstw domowych nie korzysta jednak z tego typu usług. Branża od lat samoreguluje kwestię kompetencji i certyfikatów dla doradców, ale liczy na utworzenie publicznego rejestru, w którym klienci mieliby dostęp do takich informacji, w ten sposób zyskując większe zaufanie do przedstawicieli tego zawodu.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.