Mówi: | Marek Łoboda |
Firma: | Politechnika Warszawska |
Polscy łowcy burz wdrożyli system do rekonstrukcji miejsca uderzenia pioruna nawet wiele lat wstecz. Pozwala on też przewidzieć, gdzie uderzy w przyszłości
System LINET, wdrożony przez polską firmę Nowcast, służy do wykrywania i rejestracji wyładowań atmosferycznych. Działa w czasie rzeczywistym, ale pozwala także z dużą dokładnością przewidzieć występowanie i intensywność burz w przyszłości oraz zrekonstruować, gdzie miały miejsce wyładowania atmosferyczne wiele lat wstecz, z dokładnością do 100–200 metrów.
Jest to możliwe dzięki 10 antenom magnetycznym zainstalowanym i rozlokowanym w Polsce. Są one zintegrowane z setką anten z całej Europy, zsynchronizowanych czasowo za pomocą systemu GPS. Technologia ta została zainstalowana w Polsce w 2006 roku i cały czas jest rozwijana, przy czym coraz ważniejsze stają się jej aspekty gospodarczo-ekonomiczne.
– System rejestruje wyładowania poprzez ocenę wartości parametrów impulsu pola magnetycznego od wyładowania doziemnego lub między chmurami i poprzez wykorzystanie określonych algorytmów służących do rejestracji miejsca wyładowania doziemnego. Również w układzie 3D, czyli wskazuje, jak wysoko są wyładowania międzychmurowe – opowiada Marek Łoboda z Politechniki Warszawskiej. I dodaje: – Dzięki temu systemowi mamy informację o miejscu wystąpienia wyładowania, jego lokalizacji i parametrach prądu piorunowego, czyli o jego amplitudzie i biegunowości.
Specjalista podkreśla, że wiedza o liczbie wyładowań na kilometr kwadratowy na przestrzeni roku ma nie tylko wymiar naukowy czy statystyczny. To dane cenne, które mogą zostać wykorzystany do informowania, ostrzegania i prewencji, służąc m.in. do prognozowania i analizy ryzyka związanego z wyładowaniami atmosferycznymi.
– Dane służą do ostrzegania czy określenia, gdzie i kiedy są burze i wyładowania. Informacje są również archiwizowane, dzięki czemu mamy szeroką bazę danych statystycznych potrzebnych np. do projektowania, oceny ochrony odgromowej, oceny ryzyka zagrożenia piorunowego, no i do innych celów, w tym prac badawczych, ale również zastosowań komercyjnych w elektroenergetyce, komunikacji czy lotnictwie – wylicza Marek Łoboda.
Wśród zastosowań komercyjnych danych archiwalnych warto także wymienić wszelkiego rodzaju postępowania związane z uzyskaniem odszkodowania ze względu na wyładowania atmosferyczne. Tym bardziej że informacje podawane przez system są w skali kraju bardzo precyzyjne – miejsce wyładowania może zostać zrekonstruowane z dokładnością do 100–150 metrów.
Niezwykle istotna jest jednak także możliwość analizowania danych o przebiegu burz w czasie rzeczywistym. Umożliwia to m.in. monitorowanie stanu ważnych obiektów, które są narażone na wyładowania atmosferyczne, oraz śledzenie przemieszczania się groźnych zjawisk pogodowych, a przez to odpowiednio wczesne działania ostrzegawcze, na przykład w stosunku do ekip wykonujących prace na liniach wysokiego napięcia.
System LINET może być jednak dalej rozwijany, ponieważ o precyzji i efektywności rejestracji wszelkich parametrów decyduje nie tylko liczba anten na danym obszarze, lecz także odległość między nimi.
– Oczywiście im więcej anten, im bliżej lokowane są wokół siebie, tym ta dokładność jest dużo większa. W tej chwili system LINET zapewnia nam dokładność lokalizacji wyładowań w zależności od miejsca w Polsce rzędu 100–150 metrów. Natomiast jeśli chodzi o efektywność, to oceniamy, że jest ona powyżej 90 proc. Oznacz to, że 90–95 proc. rzeczywistych wyładowań jest rejestrowanych – twierdzi Marek Łoboda.
W Polsce tego typu technologia została wdrożona w 2006 roku, a zatem do tego momentu możemy się cofnąć, rekonstruując miejsca wyładowań atmosferycznych w naszym kraju. Na świecie podobne rozwiązania funkcjonują już od przeszło 30 lat. Co najważniejsze, system LINET cały czas prężnie się rozwija, co sprawia, że może z niego korzystać dosłownie każdy.
– Rozwój polega przede wszystkim na ulepszaniu systemu rejestracji impulsów i dyskryminacji, czyli poprzez rozwój software'owy oraz aplikacyjność. W tej chwili możemy uzyskiwać dane np. poprzez aplikację dla smartfonów czy komputerów, także jeśli dowolna osoba jest zainteresowana wyładowaniem, może uzyskać informację, gdzie i kiedy te wyładowania występują w stosunku do miejsca, gdzie się znajduje. I na tej podstawie również przez meteorologów są podejmowane próby prognozowania kierunku rozwoju burz czy wyładowań atmosferycznych – wyjaśnia Marek Łoboda.
System LINET oferuje dane, które przydają się na bardzo wielu płaszczyznach. Dlatego specjalista przewiduje, że z czasem z informacji burzowych będzie korzystało jeszcze więcej osób i przedsiębiorstw.
– Informacje, które ten system dostarcza, idealnie nadają się dla firm ubezpieczeniowych przy weryfikacji szkód piorunowych, przy identyfikacji wyładowań w obiekty o określonych szczególnych cechach, jak linie energetyczne wysokiego napięcia, urządzenia telekomunikacyjne, stacje bazowe GSM czy inne. Mamy nadzieję, że krąg odbiorców komercyjnych w Polsce cały czas będzie się rozszerzał – podsumowuje Marek Łoboda.
Czytaj także
- 2024-04-09: Integracja energetyki i ciepłownictwa w Polsce może przynieść 4 mld euro oszczędności. Emisja CO2 w tych sektorach może spaść o 57 proc.
- 2024-03-26: Trwają przygotowania do wdrożenia dużych zmian w zbiórce i recyklingu odpadów. Od przyszłego roku konsumenci będą musieli znacząco zmienić nawyki
- 2024-04-16: Coraz więcej głosów za przesunięciem systemu kaucyjnego na 2026 rok. Pospieszne zmiany mogą wywołać problemy w gminach
- 2024-02-28: Rowery publiczne z dużym wzrostem popularności. Na Śląsku rusza trzeci największy system w Europie [DEPESZA]
- 2024-02-26: Autonomiczne samochody na drogach to już kwestia kilku lat. Zrewolucjonizują transport i działanie wielu branż
- 2024-03-04: Brak przepisów i odpowiedniej infrastruktury wstrzymuje rozwój autonomicznych pojazdów. Hamulcem są także obawy o bezpieczeństwo
- 2024-02-27: „Antyplagiat” z nową funkcją wykrywania treści pisanych przez sztuczną inteligencję. Dyskusja o regulacjach w tym zakresie nabiera tempa
- 2024-02-16: Polacy lubią leczyć się sami. Samoleczenie pozwala zaoszczędzić ok. 41 mln wizyt u lekarzy rodzinnych rocznie
- 2024-02-20: Przedłużające się postępowania gospodarcze zmorą małych i średnich firm. Przedsiębiorcy apelują o ich realne skrócenie do pół roku
- 2024-02-21: W lutym spodziewany jest projekt zmian w podatku Belki. Kwota wolna od tej daniny mogłaby być zachętą do inwestowania
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
IT i technologie
Nowy ośrodek w Krakowie będzie wspierać innowacje dla NATO. Połączy start-upy i naukowców z sektorem obronności
Połączenie najzdolniejszych naukowców oraz technologicznych start-upów z firmami z sektora obronnego i wojskowego – to główny cel akceleratora, który powstaje w Krakowie. Będzie on należał do natowskiej sieci DIANA, która z założenia ma służyć rozwojowi technologii służących zarówno w obronności, jak i na rynku cywilnym w krajach sojuszniczych NATO. Eksperci liczą na rozwiązania wykorzystujące m.in. sztuczną inteligencję, drony czy technologie kwantowe. Dla sektora to szansa na pozyskanie innowacji na skalę światową, a dla start-upów szansa na wyjście na zagraniczne rynki i pozyskanie środków na globalny rozwój.
Farmacja
Sztuczna inteligencja pomaga odkrywać nowe leki. Skraca czas i obniża koszty badań klinicznych
Statystycznie tylko jedna na 10 tys. cząsteczek testowanych w laboratoriach firm farmaceutycznych pomyślnie przechodzi wszystkie fazy badań. Jednak zanim stanie się lekiem rynkowym, upływa średnio 12–13 lat. Cały ten proces jest nie tylko czasochłonny, ale i bardzo kosztowny – według EFPIA przeciętne koszty opracowania nowego leku sięgają obecnie prawie 2 mld euro. Wykorzystanie sztucznej inteligencji pozwala jednak obniżyć te koszty i skrócić cały proces. – Dzięki AI preselekcja samych cząsteczek, które wchodzą do badań klinicznych, jest o wiele szybsza, co zaoszczędza nam czas. W efekcie pacjenci krócej czekają na nowe rozwiązania terapeutyczne – mówi Łukasz Hak z firmy Johnson & Johnson Innovative Medicine, która wykorzystuje AI w celu usprawnienia badań klinicznych i opracowywania nowych, przełomowych terapii m.in. w chorobach rzadkich.
Edukacja
Skutki zbyt długich sesji gier wideo mogą być bolesne. Naukowcy rekomendują, aby nie przekraczać 3 godz. dziennie [DEPESZA]
Zmęczenie oczu, ból głowy, pleców, dłoni i nadgarstka to dolegliwości najczęściej zgłaszane przez osoby regularnie grające w gry komputerowe. Na podstawie ankiety przeprowadzonej na grupie niemal tysiąca dorosłych osób amerykańscy naukowcy ustalili, że regularne sesje gier trwające co najmniej 3 godz. najbardziej przyczyniają się do powstania takich dolegliwości. Co ciekawe, u osób będących lub planujących zostać e-sportowcami natężenie dolegliwości nie rośnie gwałtownie, jak należałoby przypuszczać. Może to mieć związek z bardziej świadomym doborem sprzętu i lepszym zrozumieniem znaczenia ergonomii.
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.